De Voorraadkasten – Voorjaarsschoonmaak in de Keuken

Deze week in de serie over de voorjaarsschoonmaak in de keuken, ga ik het hebben over de voorraadkasten. Een deel van je voorraad heb je vorige week al aan kunnen pakken, toen we de koelkast en vriezer gingen uitmesten en schoonmaken.

Hoewel de kasten of lades of waar jij je voorraden ook in bewaard natuurlijk wel schoongemaakt moeten worden, is dat nu even niet de prioriteit en ook niet het meeste werk. Een sopje met wat allesreiniger is hier vaak al wel voldoende.

Het meeste werk zit ‘m in het uitzoeken en opruimen van wat je in de loop der tijd allemaal in huis hebt gehaald. En het vervolgens weer opbouwen van een goed werkende voorraadkast van waaruit je schijnbaar eindeloos kunt putten.

Niet te Streng zijn!

Mocht je nou nieuw zijn hier en nog niet zo bekend te zijn met het bereiden van puur en echt eten zonder rommel, dan raad ik je aan niet al te streng te zijn voor jezelf en niet álles in een keer weg te gooien wat volgens de normen van het puur en echt eten koken niet door de beugel kan.

Vooral als je kinderen hebt zou die overgang veel te groot voor ze zijn. Bovendien moet je dan waarschijnlijk wel heel veel in een keer gaan aanschaffen, niet alleen een aanslag op je portemonnee, maar ook niet zo praktisch.

Voor het bestek van dit artikel voert het wat te ver om diep op elk soort voedingsmiddel in te gaan en uit te leggen waarom je iets beter zou kunnen vervangen door iets anders.

Ik loop daarom snel een aantal groepen door.
Is het helemaal nieuw voor je, kies dan 1 of 2 items uit die je vrij gemakkelijk kunt vervangen.

Droogwaren

De droogwaren vormen waarschijnlijk het leeuwendeel van je voorraad, bij mij in ieder geval wel. Wat je aan droogwaren in huis hebt zal per persoon ook weer verschillen natuurlijk.
Het is waarschijnlijk teveel om allemaal in een keer op het aanrecht of de tafel te zetten, dus kun je dit het beste per categorie doen.

Kruiden en Specerijen

Hoewel ik zoveel mogelijk kook met lokale producten, maak ik toch een aantal uitzonderingen. Specerijen is daar 1 van. Het eten zou in mijn ogen wel erg saai worden zonder kaneel, nootmuskaat of peper… Wat jij?

Sterker nog, ik heb een aanzienlijke verzameling…

Zet alles wat je in je kasten kunt vinden aan kruiden en specerijen op het aanrecht of op tafel.

Als de houdbaarheidsdatum er nog opstaat, controleer die dan. Kruiden verliezen na verloop van tijd hun geur en smaak. Meestal kun je ze na een jaar al beter weggooien. Het ligt er ook aan hoe je ze bewaard. In een donkere kas en in donker glas blijven ze veel langer goed en gemalen kruiden gaan eerder uid dan hele. Een goede indicatie is de geur. Als je door de kruiden roert en er komt amper geur vanaf of ruiken ze zelfs muffig: weg d’r mee, die hebben hun beste tijd gehad.

Zijn het kruiden of specerijen die je groot had ingekocht, omdat je ze veel gebruikt, maar blijkbaar gebruik je ze toch niet vaak genoeg, maak daar een notitie van.

Vond je kruiden in je kast waar je het bestaan niet meer vanaf wist, die je dus zelden of nooit gebruikt? Ook weg ermee, die ga je echt niet nu in ene toch wel gebruiken.

De kruiden en specerijen die in ieder geval in mijn voorraadkast niet mogen ontbreken zijn de volgende:

• Anijs of venkel
• Chilipoeder of cayennepeper
• Dillezaad
• Gemberpoeder
• Kaneel (heel en gemalen)
• Kardemom
• Komijn
• Korianderzaad (heel)
• Kruidnagel (heel)
• Kummelzaad
• Kurkuma
• Laurier
• Mosterdzaad en gemalen mosterd
• Nootmuskaat (heel)
• Oregano
• Paprikapoeder (gewoon en gerookt)
• Zwarte peper (heel)

Met deze kruiden kom ik een heel eind en kan ik ook verschillende mengsels maken, maar jouw voorkeur kan wel elders liggen.

Een aantal kruiden gebruik ik liever vers en heb ik of op de tuin of in potten staan, dat zijn onder andere tijm, rozemarijn, peterselie, bieslook, koriander en dille.

(Pseudo) Granen en Graan vervangers

Granen, pseudo granen zoals quinoa en boekweit en vervangers van granen, kunnen in hele vorm komen of als meel. Zelf ben ik een groot voorstander van zoveel mogelijk in hele vorm te kopen, het blijft dan veel langer goed, hoeft niet gekoeld bewaard om ranzigheid te voorkomen. Ik heb dan ook om die reden een meelmolen gekocht, zodat ik mijn eigen meel vers kan malen.

Heb jij wel allerlei melen van granen, pseudo granen of noten in je kast staan en staan die er al enkele maanden? Ik zou zeggen: weg ermee! Als ze niet al ranzig waren toen je ze kocht (vaak wel, helaas), dan zijn ze dat nu wel. Wil je je meel niet zelf malen, dan doe je er goed aan je meel voortaan in de koelkast of vriezer te bewaren.

Wat je zoal in je voorraadkast kunt hebben om straks gemakkelijk uit je voorraad te kunnen koken en wat voor mij ook echte basis dingen zijn:

• Spelt granen (niet glutenvrij)
• Spelt bloem (niet glutenvrij)
• Rogge (niet glutenvrij)
• Haver (voor vlokken heb ik een vlokkenmolen)
• Boekweit
• Witte rijst en bruine rijst
• Quinoa (eventueel)
• Gierst (eventueel)
• Kastanjemeel (eventueel)
• Amandelen of amandelmeel eventueel
• Kokosmeel

Kant-en-klare ontbijtproducten komen er bij mij niet meer in. Heb je die nog wel in je kast staan, zou ik zeggen: maak ze op als ze niet te oud zijn, maar vervang ze daarna door andere, gezondere ontbijten. Zie bijvoorbeeld Heleen haar boek “Overheerlijk Ontbijt”.

Pasta en Noedels

Dit is een lastige, vooral als je kinderen hebt die doorgaans gek zijn op pasta… Net als met de ontbijtgranen, zou ik ook hier weer zeggen: op maken wat niet te oud is en vervangen. Eet je wel granen, maar geen gluten, dan kun je kiezen voor bijvoorbeeld rijstnoedels. Eet je helemaal geen granen, dan moet je iets creatiever zijn. Je kunt dan bijvoorbeeld een soort spaghetti maken van courgettes. Ook zijn er noedels van kelp op de markt.

Noten, Pitten en Zaden

Noten vind ik een lastige. Ik vind ze duur en heb ze daarom niet altijd in huis, maar ik vind ze heerlijk en ook erg fijn om graanvrije en dus glutenvrije baksels mee te maken.

Als alternatief wil ik nog wel eens zonnebloempitten gebruiken, al kan dochterlief de smaak daar niet zo van waarderen.

Als ik noten, pitten en zaden heb gekocht, week ik ze meestal meteen om de enzymremmers af te breken en fytinezuur te minderen.

De noten, pitten en zaden die ik meestal koop zijn:

• Witte amandelen
• Hazelnoten (ook zonder velletje)
• Walnoten of pecannoten (soms, vind ze meestal te duur)
• Cashewnoten
• Zonnebloempitten
• Pompoenpitten
• Sesamzaad
• Lijnzaad
• Chiazaad (soms, vind ze meestal te duur)

Oliën en Vetten

In het gastblog van Rob heb je al kunnen lezen welke vetten geschikt zijn om in te bakken. Alle andere vetten zijn eigenlijk allemaal oliën en die moet je in de koelkast bewaren. Heb je nog zonnebloemolie, lijnzaadolie en dergelijke staan buiten de koelkast, maar wel geopend? Weg ermee!

De vetten die ik altijd in huis heb, behalve boter zijn de volgende:

• Kokosolie geurloos en extra virgin
• Extra virgin olijfolie
• Milde olijfolie (gebruik ik soms voor het maken van mayonaise, de extra virgin vindt Niemand hier daarvoor lekker)
• Zonnebloemolie (ook voor mayonaise soms)
• Lijnzaadolie
• Sesamolie

Zoetmiddelen

Heb je nog andere zoetmiddelen in je kast staan dan onderstaande? Ik zou zeggen, vervang ze door een of meer van de onderstaande middelen en doe de witte suiker en synthetische zoetmiddelen en ook de witte stevia de deur uit!

• Honing
• Oerzoet (vooral om de waterkefir te voeden)
• Kokosbloesemsuiker
• Groene stevia
• Ahornsiroop (soms)
• Rietsuikermelasse
• Gedroogd fruit zoals dadels, abrikozen en vijgen

Fruit en Groenten

Deze behoeven denk ik geen uitleg, alleen even kort over aardappelen nog even:
Als je geen aardappelen wilt eten, kun je deze bijvoorbeeld vervangen door zoete aardappel, aardpeer of pompoen. Ik heb zelf meestal wel aardappelen in huis, maar ook pompoenen als deze er zijn.

Zoek uit wat je in huis hebt en of het nog goed is.

Hier een lijst wat ik vrijwel altijd standaard in huis heb:

• Appelen  (tenzij het het seizoen niet is)
• Bananen
• Een paar citroenen
• Uien (zowel witte, rode als sjalotten)
• Knoflook
• Wortelen
• Gemberwortel

Wat nog Rest

Blikconserven gebruik ik als het even kan niet, omdat de binnenkant van blikjes een kunststoflaag bevat die o.a. BPA kan bevatten. De uitzondering die ik hierop maak is vis in blik (wilde zalm, tonijn, sardientjes en ansjovis.

Kijk je kasten na voor spullen die over datum zijn en dingen die er maar staan te verstoffen in een vergeten hoekje. Die ga je waarschijnlijk toch niet meer gebruiken, dus weg ermee!

Verder heb ik eigenlijk altijd nog in huis:

• Keltisch zeezout
• Natrium bicarbonaat
• Gelatine
• Appelazijn
• Gemalen kokos
• Santen (blokken kokoscrème)
• Flessen gezeefde tomaten
• Tamari
• Cacao
• Verschillende soorten kruidenthee
• Koffie
• Vanille extract (zelfgemaakt van vanille stokjes en wodka)

Wat heb jij altijd in huis en wat mist er in deze lijst? Laat me weten in de reacties hieronder, ben altijd benieuwd naar waar anderen mee komen!

Fotocredits: Robert Benner