Een aantal weken geleden prijkte soortgelijke kop op mening krant en online nieuwsberichtgeving. Want dat is natuurlijk sensationeel. Ein-de-lijk. Biologisch niet niet gezonder, mensen. Het een grote farce. We zeiden het toch? Bijna alle media liepen hiermee weg en tegenwoordig prijkt er op Nu.nl een advertentie van Step a Day waarin diezelfde claim gebruikt wordt om de mensen een gezondere levensstijl aan te praten. Hoe scheef is dat?
Dus had jij dat gevoel nou ook? Iets klopt er niet. Iets wordt willens en wetens niet genoemd. Iets wordt niet grondig uitgediept en de media roepen (wederom) veel te snel en veel te hard en gooien de lezers zand in de ogen als het gaat om het werkelijke onderzoek. Ik weet dat het meeste stof rondom deze hype onderhand is gedaald, maar ik kon het niet laten om hier eens in te duiken en grondig te kijken om wat voor studie het nou gaat, wat daarin gesteld wordt, maar veel belangrijker: hoe men tot deze conclusie is gekomen.
De studie (klik hier voor de online versie) komt tot twee conclusies, namelijk:
- De gepubliceerde literatuur levert geen overtuigend bewijs dat biologisch voedsel meer voedingswaarde heeft dan reguliere voeding.
- Door het eten van biologisch voedsel is het goed mogelijk dat je minder blootgesteld wordt aan pesticiden en resistente bacteriën (resistent tegen antibiotica)
Het team dat deze studie naar buiten heeft gebracht, heeft zelf geen studie verricht. Ze hebben geen gebruik gemaakt van uitgebreide data en studies die beschikbaar zijn bij de USDA en de Environmental Protection Agency (EPA) over pesticide-niveau en hoe dit een impact heeft op de gezondheid. Ook hebben ze geen gebruik gemaakt van een tamelijk indrukwekkende hoeveel literatuur die ingaat op het gevaar van het gebruik van antibiotica in de agricultuur en de risico’s die dat voor de mens met zich meebrengt.
De mensen achter deze studie baseren hun conclusie dat ‘biologisch niet gezonder is dan regulier’ alleen op hun mening over enkele andere studies die ze bekeken hebben en zij vonden dat deze studies niet genoeg bewijs leverden.
Er zijn maar heel weinig studies die daadwerkelijk grondig en langdurig hebben onderzocht wat de effecten van biologisch eten op de gezondheid van de mens zijn. Er zijn namelijk zoveel andere factoren die bepalen hoe gezond iemand is, dat er niet een eenduidig antwoord op te krijgen is. Om dit te onderzoeken ben je veel tijd en geld kwijt en met het risico op een dubieuze uitkomst. Weinig wetenschappers die zich daaraan willen wagen.
Vaak is het ook een kwestie van achtergrond. Als iemand langdurig slecht heeft gegeten en rookte en vervolgens het roken opgeeft en veel meer groenten en fruit en onbewerkt vlees gaat eten, zal zo’n persoon zich duidelijk beter voelen. De gezondheidsvoordelen van een veelal biologisch dieet zijn nog weer groter. Ook zijn er verschillende studies gedaan over het gezondheidsvoordeel van een biologisch dieet bij zwangeren, jonge kinderen, mensen met een degeneratieve ziekte en 60-plussers. Moeten we deze gegevens dan maar negeren?
Verder gaan de mensen achter deze studie volledig voorbij aan de bewezen voordelen van biologisch voedsel op de ontwikkeling van de foetus, de herstelde balans van Omega-3 en Omega-6 bij een zodanig dieet en een duidelijk minder zware belasting vanuit de agricultuur op de hoeveelheid antibiotica in de natuurlijke omgeving. Al deze factoren zijn van groot belang wanneer men overweegt om biologisch te eten en hebben wel degelijk invloed op de gezondheid van de mens. Echter, de factoren zijn niet meegenomen in de studie.
Ook moeten we ons afvragen wat de definities zijn die gebruikt worden toen de studie gepresenteerd werd. Wat is de drempel voor ‘significant’ bijvoorbeeld? Wat vonden de onderzoekers al significant? Is een verschil van 5% significant of een verschil van 30%? Dit is niet duidelijk. Maar het geeft wel aan dat er meer openheid moet komen over hoe studies geïnterpreteerd moeten worden en aan welke randvoorwaarden de onderzoekers moeten voldoen.
En dan hebben we het nog niet eens over de blootstelling aan gifstoffen door het eten van reguliere groenten en fruit gehad. Door wat gegoochel met cijfers, stellen de onderzoekers dat je door het eten van biologische groenten en fruit maar 30% minder risico loopt op besmetting met pesticiden. Ze kwamen op dit getal door het risico op pesticiden dat je hebt bij biologische groenten en fruit (5%) te vergelijken met het risico bij reguliere groenten en fruit (33%). 33 – 5 = 28, dus 30% minder risico bij biologisch. Als ik diezelfde aantallen bekijk, kom ik op een verschil van ruim 80%! (4 van de 81 onderzochte biologische producten waren besmet en 1354 van de 4069 reguliere producten waren besmet). Zie je hoe ze cijfers verdraaien en naar hun hand zetten?
Op deze manier kom je dus tot een magere 30% minder risico, in plaats van een overduidelijke (en vaak bewezen) 80% minder risico. En dit getal is ‘over het algemeen’. Wanneer je kijkt naar specifieke producten als appels en aardbeien, liggen die getallen nog hoger.
Is de conclusie dat biologisch niet veel gezonder is dan regulier dus correct? Nee! Wederom geldt, onderzoekers zijn niet grondig, praten naar hun eigen belangen (de studie geeft duidelijk aan dat er sprake is van ‘bias’ (vooroordeel) in de belangen) en de instanties die hun subsidies betalen. En de media smullen van sensationele koppen die de mensen shockeren en boos maken.
En dat is gelukt, want ik werd boos. Boos op domme uitspraken die de gezondheid van veel mensen in gevaar kan brengen. Wederom is het duidelijk: neem de verantwoordelijkheid voor je gezondheid in eigen handen en gebruik iets waar het kennelijk in de media regelmatig aan ontbreekt: Gezond Verstand.
© 2010-2012 Eet Goed, Voel je Goed. ALL RIGHTS RESERVED.
ik zal het hele artikel ook eens lezen, ik ben nu wel erg benieuwd 🙂
Je zou je opmerkingen over die andere onderzoeken naar de auteurs kunnen sturen, ik ben benieuwd naar hun antwoord.
je hebt inderdaad geen doctorstitel nodig om literatuur te lezen, gelukkig niet anders zat ik nu zonder werk 😉 Maar kritisch onderzoeksdata lezen is wel een vak apart. Ik ervaar steeds vaker dat mensen daar niet vaardig genoeg in zijn en zich alleen baseren op de conclusie van de auteurs. Vooral de journalisten hebben daar tegenwoordig een handje van. Dat heeft waarschijnlijk te maken met tijdsdruk en winstgevendheid van de bladen/kranten.
Nou ik vond dat nieuws ook niks nieuws.
Een onderzoek van lik m.n vessie
Gesponsord door een bekend fabrikant misschien.
Wij zijn nu een half jaar bezig met biologisch eten en e nummervrij en wat een verschil hier in huis manlief is 18 kilo kwijt en eet meer als eerst.
Overgestapt op roomboter en kokosolie.en onze dochter is allergies voor bepaalde dingen en heeft nergens meer last van.
Dus ammehoela met dat onderzoek wij trappen er niet in.wat al eerder gezegd is in de reacties dat het wel het zelfde zal zijn als met de margarine werd de roomboter ook de grond in geboord.
Wij kopen onze groentes en fruit bij een lokale boer.
Bij zijn buurman boter en melk.
En even verderop honing.
Vlees eten we weinig maar mijn vader koopt elk jaar een hele koe en daar krijgen we het nodige van.
Grr hoe meer ik er over nadenk hoe bozer ik weer wordt.
Ik lees al een tijdje mee maar wilde hier heel graag op reageren.
Heleen mijn complimenten voor je mooie site en fijne recepten.
We zijn niet compleet paleo maar hoe we nu bezig zijn is er al heel veel verandering geweest.
Groetjes Spookkatje
Beste Heleen,
Ik wil toch een paar kanttekeningen plaatsen over je blog. Heb je het volledige artikel gelezen of heb je dit gebaseerd op het abstract ? Het is een review, dat houdt in dat de bestaand onderzoek bestudeerd wordt en op basis daarvan wordt een conclusie getrokken. Dat de auteurs zelf geen studie hebben gedaan hoeft niet negatief te zijn. Of het onderzoek goed is uitgevoerd kan ik op basis van het abstract niet beoordelen, daarvoor is de data nodig. Jouw blog en de reacties van de anderen vind ik net zo min wetenschappelijk onderbouwd als jij beweerd over dit artikel. Een mening is geen wetenschappelijk aantoonbaar bewijs. Dat biologisch voedsel beter smaakt is zo subjectief als het maar kan. Smaken verschillen.
Wanneer de review goed is uitgevoerd is de conclusie niet zomaar gebaseerd op de mening van de auteurs maar op de onderzoeksdata en op de statische berekeningen. Je kunt je boos maken over de conclusie en de reacties van mensen op jouw eetpatroon maar dat betekent nog niet dat je ideeen klinisch aantoonbaar zijn. De fout van de media is dat ze vervolgens claimt dat biologisch niet gezonder is, dat is niet de conclusie. De conclusie is dat het aan te tonen is. Dat is wat anders dan dat het niet zo is. Je kunt een vergelijk maken met homeopathie. Legio mensen zijn heilig overtuigd dat het werkt, maar het is nog nooit wetenschappelijk aangetoond.
Ik zie dat het woordje ‘niet’ ontbreekt in mijn zin hierboven. De conclusie is dat het niet aantoonbaar is. Dat had er moeten staan.
En dat is ook precies waar ik mee zit: Er zijn heel veel onderzoeken die aantonen dat de effecten van een biologische levensstijl wel goed zijn, alleen zijn die met specifieke groepen uitgevoerd, waarom worden die in dit onderzoek dan buiten beschouwing gelaten? En de manier waarop ze hun observaties maken, rammelt aan alle kanten. Als je een conclusie wil trekken is dat prima, maar doe dat goed onderbouwd en dat hebben ze niet gedaan. En daar maak ik me boos over. Vervolgens rennen de media er inderdaad mee weg en het hek is van de dam.
Waar ik me dan ook aan erger is dat dat dan direct als voor waar aangenomen wordt en er niet verder gekeken wordt. Ik heb inderdaad hun hele artikel gelezen en ik blijf er bij dat dit veel kritischer ontvangen zou moeten worden en dat gebeurt niet. Vandaar mijn tegengeluid.
Dat biologisch lekkerder is, is inderdaad een mening, maar daar gaat mijn artikel ook niet over. Ik probeer absoluut niet wetenschappelijk te zijn, ik wil kritisch zijn en mijn gezond verstand te gebruiken. En dit heb ik niet zelf bedacht, er zijn redelijk wat bronnen die ik erbij gehaald heb om dit artikel samen te stellen. Werk dat de onderzoekers van dat artikel ook hadden kunnen doen en dan waarschijnlijk tot heel andere conclusies waren gekomen.
Als ik iets heb bewezen, is dat je geen doctorstitel nodig hebt om literatuur te lezen 😉
Groeten!
Ik maak me ook wel boos als ik hierboven lees hoeveel mensen bijna moet verdedigen dat ze voor biologisch kiezen. Als iemand een witte fabrieksboterham met ‘vruchten’hagel wil eten, ga ik toch ook niet preken? Laat iedereen lekker eten hoe en wat ie wil. Zoals hierboven al gezegd is: het is voor sommigen een gevoel. Of soms zelfs puur smaak, want veel biologische producten zijn gewoon lekkerder (misschien moeten ze dat eens bewijzen)
Het lijkt wel of met het eten van niet biologisch ook je gezonde verstand word aangetast. Ik heb geen enkel onderzoek nodig om mij te vertellen dat bio (niet?) gezonder is, dat weet ik toch wel!
Gelukkig denken er wel meer zo.
Ach er zijn zoveel medische bewezen waarheden/leugens.Nu biologisch voedsel.Al eerder vet en hoog cholesterol.Ik laat een snerende opmerking gewoon lang me afglijden.
Ook ik heb via facebook de nieuws link toegestuurd gekregen onder het mom van “zie je wel, zonde van je geld. Heeft geen enkel nut”. Ik had geen zin meer om er op in te gaan, omdat ik geen kast vol tegengestelde bewijzen heb liggen. Mensen die je aanspreken zijn van het type BEWIJS, ik ben meer van gevoel! Ik heb me voorgenomen me niet meer te gaan verdedigen (hoe moeilijk dat soms ook is). Ieder moet maar doen wat hij/zij zelf fijn vindt. Alleen mijn kinderen probeer ik het wel uit te leggen, want voor hen vind ik het wel heeeeeeel belangrijk! En de rest……. weltrusten! Gr. Adrielle
Ik ben zo blij om dit te lezen. Ik ben er al jaren van overtuigd dat biologisch voedsel beter is. Ga iedere zaterdag naar Almere naar de biologische markt en koop daar bijna alles. Als er dan zo negatief over geschreven wordt moet je je weer verdedigen tegen mensen die zeggen zie je wel dat het niets uit maakt. En ik vind het fijn om van jou geregeld iets te lezen. Ben nu ook zo goed als suikervrij gaan eten. En wil je ook bedanken voor die lekkere recepten daardoor ben ik weer gaan bakken.
Het is ook niet makkelijk om uit de losse pols een ‘wetenschappelijk’ onderzoek te weerstaan als je op straat er op aangesproken wordt (om maar wat te noemen). Ik kreeg diezelfde vraag ook een flink aantal keer eer ik er een goed antwoord op had. Heel frustrerend want je WEET dat het een slordig onderzoek is, maar je kan er niet direct je vinger op leggen.
Stoom kwam uit m’n neus en oren, zwaar pissig was ik! En dan die mensen die met zo’n smalend lachje aan me vragen of ik dat artikel ook gelezen heb.. Grrrrr! Nou, dan heb ik nu mooi jouw artikel om ze het een en ander duidelijk te maken, super bedankt dus!!
Een weer redelijk gekalmeerde Suus
Ik zag het bericht op RTL en ik werd er ook kwaad om, maar kon dat toen niet uiten want was op bezoek bij een (verstandelijk beperkte) client. 😉
Ik wist direct dat het om een kul-onderzoek ging. Ik vroeg me af wie de sponsoren/oppdrachtgevers van het onderzoek waren en uit jouw stukje blijkt dus ook dat dit geen gekke gedachte van mij was.
Heleen, mijn complimenten weer! Helder en goed stuk. Ik was ook erg boos hierover.
Groetjes
Wilma
Zo! Goed stuk! Heb me ook vreselijk geërgerd aan het kopie-plak gedrag met dit bericht.
Ik las ook dat deze studie is gebaseerd op meerdere korte studies van maximaal twee jaar. Zucht…