Een aantal weken geleden prijkte soortgelijke kop op mening krant en online nieuwsberichtgeving. Want dat is natuurlijk sensationeel. Ein-de-lijk. Biologisch niet niet gezonder, mensen. Het een grote farce. We zeiden het toch? Bijna alle media liepen hiermee weg en tegenwoordig prijkt er op Nu.nl een advertentie van Step a Day waarin diezelfde claim gebruikt wordt om de mensen een gezondere levensstijl aan te praten. Hoe scheef is dat?
Dus had jij dat gevoel nou ook? Iets klopt er niet. Iets wordt willens en wetens niet genoemd. Iets wordt niet grondig uitgediept en de media roepen (wederom) veel te snel en veel te hard en gooien de lezers zand in de ogen als het gaat om het werkelijke onderzoek. Ik weet dat het meeste stof rondom deze hype onderhand is gedaald, maar ik kon het niet laten om hier eens in te duiken en grondig te kijken om wat voor studie het nou gaat, wat daarin gesteld wordt, maar veel belangrijker: hoe men tot deze conclusie is gekomen.
De studie (klik hier voor de online versie) komt tot twee conclusies, namelijk:
- De gepubliceerde literatuur levert geen overtuigend bewijs dat biologisch voedsel meer voedingswaarde heeft dan reguliere voeding.
- Door het eten van biologisch voedsel is het goed mogelijk dat je minder blootgesteld wordt aan pesticiden en resistente bacteriën (resistent tegen antibiotica)
Het team dat deze studie naar buiten heeft gebracht, heeft zelf geen studie verricht. Ze hebben geen gebruik gemaakt van uitgebreide data en studies die beschikbaar zijn bij de USDA en de Environmental Protection Agency (EPA) over pesticide-niveau en hoe dit een impact heeft op de gezondheid. Ook hebben ze geen gebruik gemaakt van een tamelijk indrukwekkende hoeveel literatuur die ingaat op het gevaar van het gebruik van antibiotica in de agricultuur en de risico’s die dat voor de mens met zich meebrengt.
De mensen achter deze studie baseren hun conclusie dat ‘biologisch niet gezonder is dan regulier’ alleen op hun mening over enkele andere studies die ze bekeken hebben en zij vonden dat deze studies niet genoeg bewijs leverden.
Er zijn maar heel weinig studies die daadwerkelijk grondig en langdurig hebben onderzocht wat de effecten van biologisch eten op de gezondheid van de mens zijn. Er zijn namelijk zoveel andere factoren die bepalen hoe gezond iemand is, dat er niet een eenduidig antwoord op te krijgen is. Om dit te onderzoeken ben je veel tijd en geld kwijt en met het risico op een dubieuze uitkomst. Weinig wetenschappers die zich daaraan willen wagen.
Vaak is het ook een kwestie van achtergrond. Als iemand langdurig slecht heeft gegeten en rookte en vervolgens het roken opgeeft en veel meer groenten en fruit en onbewerkt vlees gaat eten, zal zo’n persoon zich duidelijk beter voelen. De gezondheidsvoordelen van een veelal biologisch dieet zijn nog weer groter. Ook zijn er verschillende studies gedaan over het gezondheidsvoordeel van een biologisch dieet bij zwangeren, jonge kinderen, mensen met een degeneratieve ziekte en 60-plussers. Moeten we deze gegevens dan maar negeren?
Verder gaan de mensen achter deze studie volledig voorbij aan de bewezen voordelen van biologisch voedsel op de ontwikkeling van de foetus, de herstelde balans van Omega-3 en Omega-6 bij een zodanig dieet en een duidelijk minder zware belasting vanuit de agricultuur op de hoeveelheid antibiotica in de natuurlijke omgeving. Al deze factoren zijn van groot belang wanneer men overweegt om biologisch te eten en hebben wel degelijk invloed op de gezondheid van de mens. Echter, de factoren zijn niet meegenomen in de studie.
Ook moeten we ons afvragen wat de definities zijn die gebruikt worden toen de studie gepresenteerd werd. Wat is de drempel voor ‘significant’ bijvoorbeeld? Wat vonden de onderzoekers al significant? Is een verschil van 5% significant of een verschil van 30%? Dit is niet duidelijk. Maar het geeft wel aan dat er meer openheid moet komen over hoe studies geïnterpreteerd moeten worden en aan welke randvoorwaarden de onderzoekers moeten voldoen.
En dan hebben we het nog niet eens over de blootstelling aan gifstoffen door het eten van reguliere groenten en fruit gehad. Door wat gegoochel met cijfers, stellen de onderzoekers dat je door het eten van biologische groenten en fruit maar 30% minder risico loopt op besmetting met pesticiden. Ze kwamen op dit getal door het risico op pesticiden dat je hebt bij biologische groenten en fruit (5%) te vergelijken met het risico bij reguliere groenten en fruit (33%). 33 – 5 = 28, dus 30% minder risico bij biologisch. Als ik diezelfde aantallen bekijk, kom ik op een verschil van ruim 80%! (4 van de 81 onderzochte biologische producten waren besmet en 1354 van de 4069 reguliere producten waren besmet). Zie je hoe ze cijfers verdraaien en naar hun hand zetten?
Op deze manier kom je dus tot een magere 30% minder risico, in plaats van een overduidelijke (en vaak bewezen) 80% minder risico. En dit getal is ‘over het algemeen’. Wanneer je kijkt naar specifieke producten als appels en aardbeien, liggen die getallen nog hoger.
Is de conclusie dat biologisch niet veel gezonder is dan regulier dus correct? Nee! Wederom geldt, onderzoekers zijn niet grondig, praten naar hun eigen belangen (de studie geeft duidelijk aan dat er sprake is van ‘bias’ (vooroordeel) in de belangen) en de instanties die hun subsidies betalen. En de media smullen van sensationele koppen die de mensen shockeren en boos maken.
En dat is gelukt, want ik werd boos. Boos op domme uitspraken die de gezondheid van veel mensen in gevaar kan brengen. Wederom is het duidelijk: neem de verantwoordelijkheid voor je gezondheid in eigen handen en gebruik iets waar het kennelijk in de media regelmatig aan ontbreekt: Gezond Verstand.
© 2010-2012 Eet Goed, Voel je Goed. ALL RIGHTS RESERVED.
