Geregeld krijg ik vragen van mensen over hoe ik over agavesiroop denk. Tot ongeveer een anderhalf jaar geleden gebruikte ik namelijk nog geregeld agavesiroop in recepten. Dit kwam omdat mijn therapeut agave aanraadde als vervanger voor suiker. Dit is mij ontzettend goed bevallen en hielp mij enorm bij het overstappen van bewerkte vulling naar gezonde, pure voeding.
Toch is er de laatste tijd veel controverse rondom agave ontstaan. Het zou te bewerkt zijn, teveel fructose bevatten en daarom potentieel gevaarlijk kunnen zijn bij regelmatige consumptie. Er wordt dan verwezen naar documentaires uit de VS waarin duidelijk gewaarschuwd wordt tegen fructose. Ook in Nederland is er het e.e.a. over geschreven en deze artikelen worden mij dan doorgestuurd met de vraag hoe ik daar over denk. Meestal reageerde ik dan dat het inderdaad meer bewerkt is dan bijvoorbeeld kokosbloesemsuiker en dat het daarom beter is zoveel mogelijk te beperken of te vermijden als je je daar lekkerder bij voelt. Maar eigenlijk schiet dit antwoord te kort.
Een aantal nummers op een rij
- Agavesiroop bestaat voor 55 – 90% uit fructose. Ter vergelijking bevat glucose-fructosestroop maximaal 50% fructose en ongeveer honing 40%.
- Vanwege het percentage fructose, heeft agavesiroop een relatief lage glycemische index: 2 eetlepels agave hebben een GI van 30. De GI van gewone tafelsuiker is 65 en honing 58.
- Agavesiroop is ongeveer 1,5 keer zoeter dan tafelsuiker. Je kan dus met minder toe om eenzelfde zoete smaak te krijgen.
Gezondheidsrisico’s agave?
Het is vanwege de hoge fructose concentratie dat agave onder vuur ligt. Een hoge fructose inname wordt geassocieerd met o.a. leververvetting, verhoogd LDL cholesterol en obesitas. Vermijden dus, dat agave! Want het laatste dat we willen, is denken dat we een goed middel in huis hebben terwijl we ons er eigenlijk een vroeg graf mee in jagen.
Maar is deze gedachte correct? Zijn de conclusies die getrokken worden over het verband tussen fructose en bovengenoemde ziekten correct?
Dat is nog maar zeer de vraag. De conclusies zijn namelijk grotendeels gebaseerd op onderzoeken met ratten en deze zijn helaas niet representatief voor mensen. Verder wordt er nooit genoemd bij HOEVEEL consumptie deze klachten ontstaan.
Zo wordt obesitas in de VS nog wel eens gelinkt aan de hoge High Fructose Corn Syrup gelinkt. Echter, onderzoeken kunnen dit niet bevestigen. Gemiddeld blijkt de Amerikaan ongeveer 50 gram fructose per dag binnen te krijgen en dan voornamelijk via slecht voedsel. Is het dus fructose die het overgewicht veroorzaakt of het slechte eetpatroon?
Hetzelfde geldt ook voor hoge bloeddruk en fructose consumptie. Wederom moesten de onderzochte testpersonen meer dan 200 gram fructose nuttigen eer er een verandering in de bloeddruk optrad. Dit zijn hoeveelheden die de gemiddelde persoon nooit per dag zal eten. En als je echt zoveel zou eten, is er iets fundamenteels mis met je eetpatroon. Kip en ei verhaal dus.
Wat is het probleem dan met agave?
Het enige probleem dat ik kan zien, is dat het verwerkingsproces van agave ervoor zorgt dat er veel enzymen en mineralen die van nature in de agave plant zitten, verloren gaan. Vergelijk agave met honing of melasse en het bevat nauwelijks nog antioxidanten. Je hebt dus een sterk bewerkt product in handen en dat is nooit goed. Maar om de consumptie van agave zo sterkt en stellig te linken aan bovengenoemde en nog vele andere gezondheidsklachten te linken, vind ik overdreven.
Ten eerste worden er geen hoeveelheden genoemd wanneer agavesiroop dus slecht voor de gezondheid zou worden. (Hoeveel moet je er per dag van nuttigen om gevaar te lopen?)
Ten tweede zijn de conclusies ook niet altijd correct omdat die gebaseerd zijn op onvolledige of niet relevantie onderzoeken (Mensen zijn geen ratten en er zijn ook onderzoeken waarin de relatie tussen fructose en genoemde klachten alleen onder bijzondere omstandigheden waar blijken te zijn)
Is agave dan toch een goed alternatief?
Dat hangt af van de consumptie. Als je het als dagelijkse vervanger gebruikt voor suiker of zoetstof, zou ik je aanraden uit te wijken naar een minder bewerkt zoetmiddel als honing of kokosbloesemsuiker. Maar als je een flesje in de kast hebt staan en daar eens per maand een lekkere cake mee maakt of de traktatie voor je kind mee zoet, zie ik het gevaar er echt niet van in.
Vergeet niet: Zelfs water is giftig!
Maar bij hoeveel? Waak er dus voor wanneer angst ingezet wordt bij het maken van statements. Vraag jezelf dan af wat de werkelijke onderbouwing daarvoor is.
Conclusie
Fructose kan maar heel moeilijk gelinkt worden met verhoogde bloeddruk, vetzucht, verhoogde eetlust, verhoogd urinezuur en leververvetting. Vaak lijkt de ware boosdoener een slecht dieet te zijn. Het kan ietwat afgedwongen worden door enorme hoeveelheden fructose te nuttigen (meer dan 200 gram per dag), maar dit is niet een realistische afspiegeling van wat men dagelijks eet. Zelfs bij een zeer slecht dieet komt men nauwelijks aan dit soort hoeveelheden. Het is dus niet correct om agave dit soort slechte eigenschappen toe te schrijven.
Echter, veel agavesiropen in de winkel zijn sterk bewerkt en arm aan voedingsstoffen die nodig zijn om goed verwerkt te kunnen worden in het lichaam. Het is vaak ook onduidelijk of je een echt ‘rauwe’ agavesiroop of een sterk bewerkte hebt. Als je op zoek bent naar een zoetmiddel voor elke dag, zou ik het om die reden vermijden en kiezen voor meer onbewerkte zoetmiddelen. Dit staat dus los van gezondheidsoverwegingen. Elk sterk bewerkt product moet met mate gegeten worden, dat geldt ook voor producten die je in de natuurvoedingswinkel kan kopen.
Blijf dus kritisch!
Bronnen
Wikipedia
European Food Information Council
Praktijk Advance
Chivo Fructose deel 1
Chivo Fructose deel 2
Total Antioxidants contents
Fructose content
© 2010-2012 Eet Goed, Voel je Goed. ALL RIGHTS RESERVED.
Heleen Quantrill,
Hallo Heleen !
Jou vandaag pas ontdekt ! Boeiend en verhelderend !
Als fructose zó slecht zou zijn, dan gaat het met mij slecht aflopen : gebruik al 20 jaar lang elke ochtend fruit als ontbijt, zó’n 4 stuks (verschillende) en verderop in de ochtend nog wat banaan of zo (was advies van die oude bestseller Een Leven Lang Fit…) ! Wel consequent alles biologisch !
Weet niet hoevéél fructose dit precies is (hangt uiteraard van de soort vrucht af), maar zal niet weinig zijn !
Toch wat bezorgd nu ! Ben nu 69 jr. en gebruik naast mijn hoofdzakelijk biologische voeding geen enkel medicijn of supplement en haal ook nooit griepprik of dat soort flauwekul…
Wel wat lichte, hardnekkige klachten (volgens dr. volstrekt onschuldig..) op gebied van gevoeligheid voor schimmel(s), dat zou dus toch de fructose als (mede)oorzaak kunnen hebben !?
Groeten, Rolf
Ha Rob,
Dankjewel allereerst voor je compliment. Altijd leuk om te horen. En de fructose waar het hier om gaat is het soort dat je in bewerkte producten vindt. Fruit bevat naast fructose ook vezels en vitaminen en mineralen waardoor het een heel mooi natuurlijk product is. Maar als je vermoed dat er bij jou een hardnekkige schimmel je parten speelt, kan het nuttig zijn om de hoeveelheid fruit wat terug te schroeven. Check ook eens ‘lekkende darm’ hier op mijn blog. Wellicht dat je daar ook nog wat aanvullende informatie vindt. Maar wat je zelf ook al zegt: gezien je leeftijd en leefwijze denk ik niet dat het een heel groot probleem is voor je. Waarschijnlijk dat je met een paar kleine aanpassingen al goeie resultaten zal boeken.
Groeten!
Heleen
En hoe zit dat dan met biologische ongeraffineerde agave siroop? Ook slecht voor je?
Of het biologisch is maakt niet uit. Ook of het ongeraffineerd is. Het heeft namelijk te maken met het feit dat agave erg hoog zit qua fructosegehalte en fructose wordt in de lever verwerkt.
Hier móet ik even–als tweede reactie !–een kanttekening bij maken Heleen !
Je stelt zelf terecht dat de mate van bewerktheid voedsel vaak bedenkelijk tot zelfs inferieur maakt…
Dan maakt het dus juist wel degelijk verschil of iets biologisch en/of ongeraffineerd is (wat veelal samengaat) of juist niet.
Voor wie echt eens eerlijk wil kijken in dit verband naar een m.i. doorslaggevend verschil tussen biologische en niet-biologische voeding–los van stemmingmakerij en vooroordelen en zomaar wat ‘geloven’–hierbij een paar machtig interessante links :
https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/gezonde-voeding/100120-wat-zijn-polyfenolen.html
(algemeen : wat zijn polyfenolen, biologische tomaten e.a., resveratrol, caseïne, melk…)
https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/gezonde-voeding/99050-10-redenen-waarom-biologisch-eten-beter-is.html
(o.a. kwestie schil mee opeten etc.etc. )
http://www.wanttoknow.nl/hoofdartikelen/salvestrolen-natuurlijke-kankerbescherming
(salvestrolen/fytoalexinen : natuurlijke kankerbescherming, kwestie schil eten, onderzoek van prof. Dan Burke en prof. Gerry Potter. Artikel uit 2016)
http://www.wijwordenwakker.org/de/p2440
(wíe sponsoren het Voedingscentrum ?)
http://www.wijwordenwakker.org/nl/p2548
(biologisch voedsel bevat tot 60%–exacter: tussen 18% en 69%–méér polyfenolen/anti-oxidanten ; 343 bestudeerde onderzoeken ; medewerkers o.a. prof. Charles Benbrook–Washington State Univ.–en prof. Carlo Leifert–Newcastle Univ. GB. Artikel 8 aug. 2014)
http://www.robkalmeijer.nl/voedingsleer/nutriënten/phyto/salvestrol/index.html
(zo’n beetje hetzelfde…)
Vraag is waarom dit nog steeds geen voorpaginanieuws is geweest of goed was voor een nobelprijs….Paar keer raden…Zoals er wel meer onder het tapijt wordt geschoven…
Groeten, Rolf
Ha Rob,
Bedankt voor je aanvulling en de links. Voortschrijdende inzichten zijn heel belangrijk! Laatst heb ik hier ook een artikel geschreven over salvestrolen en het belang (dus) van biologisch voedsel.
Nogmaals dank en fijne dag!
Hoi Heleen,
Ik wilde op de website van Chivo lezen wat zij over dit onderwerp schrijven maar dat lukt niet. Ik krijg de melding “geen toegang of pagina bestaat niet”. Herken jij dat?
O dat is jammer! Dan hebben ze het waarschijnlijk aangepast of verwijderd.
let op met wetenschappelijke onderzoeken die plantaardige natuurlijke middelen afbreekt, want zij werken mee met de grote firmas die zeer grote sommen geld winnen met dit alles, en probeer ook geen gelijk via rechtbank te halen want die zijn corrupt tot in de kern. lees het boek van geert verhelst aangaande planten en kruiden en laat die andere zeveraars oprotten
TIP: gebruik RIJSTSTROOP. Bij het merk LIMA ben je 100% zeker van kwaliteit én gezondheid. Het smaakt lekker, is handig in gebruik en een traag suiker. Heerlijk en eerlijk;-)
Wat is dan een echt goede suikervervanger voor elke dag
This comment has been removed by the author.
Op deze site hoor ik heel weinig over oerzoet, terwijl het naar mijn idee
een prima product is. Ik bak er o.a. heerlijke kruidkoek, dadel/walnoottaart en
heerlijke roomboterkoekjes mee….
Is daar een bepaalde reden voor?
Graag hoor ik Uw mening!
Ok, zal ik doen!
Ik ben toch nog niet helemaal overtuigd dat de fructose in agave zo onschuldig is. Het is moeilijk als leek om alle (wetenschappelijke) informatie te overzien en misschien is er nog niks bewezen. Aan de andere kant: als je naar de video Sugar: the bitter truth kijkt van professor Robert H. Lustig, krab je toch nog even achter je oren. Hij noemt fructose vergif. En haalt meerder onderzoeken (met mensen) aan van de negatieve effecten. Fructose kan alleen door de lever worden afgebroken waarbij allerlei afvalstoffen ontstaan en het grotendeels als vet wordt opgeslagen. Fructose heeft geen insulinereactie tot gevolg en wekt geen ‘verzadigd’-gevoel op.
Het gaat dan uiteraard vooral om de pure fructose die niet samen met vezels komt (wat ook voor agave-siroop geldt); maar ook met fruit zit je al snel aan het door hem aanbevolen maximum van 25 gram fructose per dag (een peer bevat al 12 gram fructose), want ook het fruit is tegenwoordig door verdeling veel zoeter dan vroeger… Het blijft zoeken! http://www.roosgoesgreen.nl
Hoi Roos,
Je zou de website van Chivo die ik als bron aanhaal, eens moeten lezen. Daarin komt namelijk ook Dr. Lustig voorbij. En ik bagatelliseer het gevaar van fructose niet, maar wil de anti-hype rondom agave eens kritisch onder de loep nemen. Lukraak roepen dat iets vergif is, terwijl onderzoeken daarnaar toch een genuanceerder beeld geven, vind ik namelijk slechte informatie verspreiden (angst zaaien, want woorden als ‘vergif’ en ‘absoluut vermijden’ zijn tamelijk ongenuanceerd).
Dus nogmaals: ik geef hier geen groen licht voor het ongebreideld consumeren van fructose, maar wil wel graag nuance aanbrengen in het hele verhaal rondom agave.
Het feit dat Dr. Lustig ook fruit in het verdomhoekje zet, vind ik zelf al een hele kwalijke zaak. Er moet inderdaad duidelijk onderscheid gemaakt worden tussen pure fructose en fruitsuiker zoals je in een compleet product als een vrucht vind. Het lichaam gaat daar toch anders mee om.
Bekijk de site van Chivo maar eens. Ik vond het verhelderend! 😉
Groetjes
Heleen
De glycemische index van stevia is nul.
Je kunt het gebruiken voor alles waarvoor je ook suiker/kokosbloemsuiker/ahornsiroop of agavesiroop voor gebruikt.
Maar de glycemische index is ook niet zaligmakend….Dat is het verwarrende!
Je moet met zoveel dingen rekening houden. Ik geloof wel dat stevia (de blaadjes dus) een goed zoetmiddel is, maar de steviaprodukten die overal te koop zijn zijn alweer zo extreem bewerkt dat het in mijn ogen niet meer natuurlijk is. En ik vind dat stevia echt niet prettig werkt als zoetmiddel in bijvoorbeeld gebak. Wel in drankjes.
Maar ja, als je van alles wat (= weinig) eet dan is dat hopelijk een goede middenweg.
geldt dit dan ook voor ahornsiroop?
Gr. Amy
Hoi Amy,
Ahornsiroop is veel minder bewerkt dan ahorn, dus nee, dit verhaal geldt niet voor ahorn. Wel heeft ahornsiroop een hoge GI dus ook niet geschikt voor dagelijks gebruik. Gebruik ahorn bijvoorbeeld in het weekend en gebruik door de weeks honing of kokosbloesemsuiker.
Groeten
Heleen
Ik wil het ook nog eens zeggen, ondanks dat het hierboven al eens gedaan is: “Overal waar “te” voor staat is nooit goed voor je, behalve TEVREDEN”. Iets wat mijn oma vroeger altijd zei….
Verder is het belangrijk dat je leert luisteren naar je eigen lichaam!!! Die geeft n.l. genoeg signalen af, we zijn alleen vergeten hoe we moeten luisteren.
Hoi,
kan ik de agavesiroop in de recepten vervangen door kokosbloesemsuiker of palmsuiker?
En moet ik dan even veel gebruiken?
Groetjes,
Melanie
Hoi Melanie,
Dat kan. Ik gebruik ongeveer 1 op 1, maar pas het aan aan je eigen smaak en voorkeur.
Groetjes
Heleen
Ik gebruik ook appelperenstroop voor het bakken. Ooit geleerd van een Montignac recept voor ontbijtkoek en daarbij versterkt het de smaak ook nog.
Het is een overheersende smaak dus niet voor alle baksels geschikt.
Zoals Your Life/Balance zegt als je het maar sporadisch gebruikt een prima produkt.
Hoi Heleen,
Helder stuk! De kern zit ‘m in de variatie. Té is nooit goed, is al een heeeeeel oud gezegde 😉
Absoluut!
Ha Heleen! Goed genuanceerd stuk! Leuk dat je je bronnen erbij zet. Ik ga ook vaak bij Chivo te rade :-). Geen gehype, maar feiten binnen een context…;-)…
Dankjewel! Ik kreeg er zoveel vragen over dat ik er graag eens in wilde duiken. Ben blij dat het goed is overgekomen!
Misschien dat dit een alternatief is?
http://www.superfood.nl/agave-rauwe-lichte-biologische-ojio
Gr, Linda
Bedankt, had het van de week ook gevraagd op je facebookpagina. Hier heb ik wat aan! Welk zoetmiddel gebruik jij het meest? En wat is het verschil tussen kokosbloesemsuiker en palmsuiker?
Groetjes, Linda
Hey Linda,
Klopt. En jij was ‘de zoveelste’ die er om vroeg, vandaar dit artikel 😉 Ik hoop dat je er idd wat aan hebt.
Het verschil zit ‘m in de soort palm waar het van gewonnen wordt.
Groetjes
Heleen