Veel mensen zijn wel bekend met jodium, maar waar is dit mineraal precies goed voor en wat gebeurt er als je een tekort hebt? In dit artikel leg ik je dit allemaal uit.
Waar heb je Jodium voor nodig?
Jodium heb je nodig voor een goede schildklierfunctie. Het werkt als bouwsteen voor de schildklierhormonen T3 en T4. Een tekort aan dit essentiële spoorelement kan dus problemen met de schildklier geven. Vooral zwangere vrouwen zijn een belangrijke risicogroep op een tekort. Zij hebben een hogere jodiumbehoefte voor een goede hersenontwikkeling van het ongeboren kindje.
Op verschillende manieren wordt jodium vanuit de voeding in de darmen opgenomen en via het bloed afgegeven aan de schildklier. De schildklier gebruikt jodium vervolgens om de hormonen T3 en T4 te produceren en op te slaan voor later gebruik. Schildklierhormonen zijn noodzakelijk voor de ontwikkeling van het zenuwstelsel, groei en ontwikkeling, stofwisseling en de regulatie van de vet-, eiwit- en koolhydraatstofwisseling.
Jodiumtekort door Gezond Eten?
Om maar met de deur in huis te vallen: Volgens de WHO (World Health Organization) kampt ⅓ van de wereldbevolking met een jodiumtekort.
Dus.
Ook in Nederland bevat voeding te weinig jodium. We eten weinig vis, zeewier en schaaldieren. Daarom wordt er aan verschillende voedingsmiddelen jodium toegevoegd. Denk hierbij aan Jozo keukenzout en gejodeerd zout in brood. Maar de afgelopen 10 jaar is er weer een verontrustende daling in jodiuminname ontstaan. Grotendeels door veranderde eetpatronen. Men eet minder brood en kiest vaker voor biologisch waar geen gejodeerd zout wordt gebruikt. Als je vervolgens gejodeerd keukenzout vervangt door zeezout en verder geen kant-en-klaar rommel eet, loop je dus risico.
Daar komt bij dat er bepaalde stoffen in voedingsmiddelen zitten genaamd goitrogenen die de productie van schildklierhormoon kunnen vertragen omdat ze de jodiumopname tegenwerken. Goitrogenen komen veel voor in cassave, soja, koolsoorten, spruitjes, broccoli en spinazie. Dus wederom: je denkt gezond te eten, maar als je dit zo beziet zou je haast concluderen dat het juist degenen zijn die gezond eten, het meeste risico lopen op een jodiumtekort!
Symptomen van een Jodiumtekort
Een jodiumtekort kan leiden tot veel verschillende vervelende gezondheidseffecten. Dit kan overigens jaren duren voordat het zich manifesteert! Denk dus niet te makkelijk over een jodiumtekort. Bij een tekort aan voedingsstoffen met jodium zal namelijk eerst de voorraad in de schildklier aangesproken worden. Hierdoor raakt je schildklier licht vertraagd en dit kan zich uiten in klachten die niet direct met een jodiumtekort gelinkt zullen worden. Hierdoor loop je dus het risico dat een schildklierprobleem en jodiumtekort onbehandeld blijft. Bron
Symptomen die de kop op kunnen steken:
- Moeheid, traagheid, lusteloosheid
- Kouwelijkheid
- Obstipatie
- Gewichtstoename
- Concentratieproblemen, geheugenverlies
- Haaruitval, droge huid
- Spierkrampen, gewrichtsklachten
- Oedeem
- Etc. Etc.
Natuurlijke Bronnen van Jodium
Jullie snappen dus wel dat het van belang is om te zorgen voldoende jodium binnen te krijgen. Maar ik ga jullie niet aanraden om fabrieksbrood te eten. Wat ik hierboven al schreef: jodium wordt aan keukenzout toegevoegd wat vervolgens in brood gebruikt wordt. Brood an sich of granen, bevatten geen extra jodium. Meer supermarkt-brood gaan eten is dus niet heel slim, omdat je daarmee dan weer andere dingen eet (naast gluten en witmeel) die niet gezond zijn. Gelukkig hoeft het niet van brood alleen af te hangen om voldoende jodium binnen te krijgen.
Natuurlijke bronnen van jodium zijn:
- Zeewier
Met name kelp is heel rijk aan jodium, 1 eetlepel kelp bevat maar liefst 2000 mcg! Daarna komen arame, hiziki, kombu en wakamé. Ook voor deze zeewieren geldt dat je uit één eetlepel voor de hele dag genoeg jodium binnen kunt krijgen. Nori bevat ongeveer 1200 mcg per 100 gram. Bedenk dat één vel nori voor sushi vaak maar 3 gram weegt… - Zeekraal
Zeekraal is familie van amaranth en bevat ongeveer 90 mcg per 100 gram. Zeekraal is erg lekker bij vis en door de soep. Het is daardoor niet moeilijk om dit in je voedingspatroon op te nemen. - Witvis en garnalen
Kabeljauw bijvoorbeeld! In 100 gram kabeljauw vind je ongeveer 110 mcg jodium, daarmee kom je per dag dus al een heel eind. Het jodiumgehalte in andere vissoorten, schaal- en schelpdieren is over het algemeen wat lager. Garnalen bevatten ongeveer 55 mcg per 100 gram. - Eieren
In één ei vind je ongeveer 35 mcg jodium – 24% van wat je per dag nodig hebt.
Beste aanpak
Als je vermoedt een tekort te hebben, kun je dit het beste laten testen bij de huisarts of een natuurgeneeskundig therapeut. Want als je Hashimoto’s of de ziekte van Graves hebt, moet je juist níet extra jodium slikken. Ook als je medicatie gebruikt, moet je eerst met je huisarts of behandeld arts overleggen of je extra jodium kunt nemen.
Wanneer je je jodiumtekort aan wil pakken, is het dus ook raadzaam om kritisch te kijken naar je voedingspatroon. Met name soja werkt de opname van jodium dus tegen, maar ook (grote) hoeveelheden kool, spinazie en broccoli. Als dit je favoriete groenten zijn, is het dus verstandig om hier meer balans in te zoeken.
Dosering
De ADH (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid) is door de Europese Voedsel en Warenautoriteit vastgesteld op:
- 70-130 mcg per dag variërend voor kinderen tot 10 jaar,
- 150 mcg per dag voor volwassenen,
- 200 mcg per dag bij zwangerschap en wanneer je de borst geeft.
De maximale veilige dosis is vastgesteld op:
- 200 mcg per dag voor kinderen,
- 600 mcg per dag voor volwassen,
- 600 mcg per dag voor zwangeren en wanneer je de borst geeft.
Overigens moet wel gezegd worden dat jodiumvergiftiging heel moeilijk voor elkaar te krijgen is. Wanneer je schildklier goed werkt, wordt een teveel aan jodium gemakkelijk door het lichaam verwerkt. Om jezelf te vergiftigen met jodium heb je én een lange adem nodig én bizar hoge dagelijkse doseringen.
Dus laat je niet afschrikken door de doseringen hier genoemd. Een jodiumtekort kan echt heel vervelend zijn en je gezondheid enorm belemmeren. Als je vermoedt dat je risico loopt of al een tekort hebt, blijf er dan niet mee lopen, maar ga er mee naar je huisarts of therapeut en zoek het uit.
Zeewier Kopen
De makkelijkste manier om meer jodium in je voedingspatroon op te nemen, is dus door middel van vis of zeewier. Mijn ervaring is dat gedroogde zeewierproducten het makkelijkst zijn, omdat ze een lange houdbaarheid hebben. Ik koop het bij Asian Food Lovers. Tip: Probeer ook eens erg lekkere zeewiersnacks. De zeewiersnacks van Yamata zijn minimaal bewerkt en hebben een erg lekkere smaak en bite. Ze hebben een pompoen en amandel versie. Hou de blog in de gaten voor meer informatie en lekkere recepten hiermee!
3 reacties
Kun je jodium ook uit supplementen halen?
Jazeker! Een goed supplement van 150 mcg is bij veel (online) winkels te krijgen. Bonusan heeft sowieso een goeie, maar Vitals is ook een goed merk bijvoorbeeld.