Spelt is de laatste jaren weer helemaal terug van weggeweest. Je ziet het steeds vaker terug in broden, crackers, pasta’s en ontbijtgranen. Veel mensen kiezen voor spelt, omdat ze denken dat dit gezonder is dan gewone tarwe. Maar klopt dat eigenlijk wel? In dit artikel lees je wat spelt precies is, welke gezondheidsvoordelen het biedt, hoe het zich verhoudt tot tarwe en waar je spelt allemaal in kunt vinden.
Wat is spelt?
Spelt, ook wel bekend als Triticum spelta, is een oeroude graansoort die al duizenden jaren wordt verbouwd. Het behoort tot de tarwesoorten, maar heeft een iets andere structuur dan de moderne tarwe die je in de meeste broden en meelproducten tegenkomt. Spelt heeft een stevige schil, waardoor het van nature beter beschermd is tegen ziekten en plagen. Dit zorgt ervoor dat er vaak minder bestrijdingsmiddelen nodig zijn bij de teelt.
Wat ik zelf prettig vind aan spelt, is de nootachtige smaak en de iets grovere textuur. Het geeft net wat meer bite aan bijvoorbeeld brood of crackers.
Gezondheidsvoordelen van spelt
Spelt bevat verschillende voedingsstoffen die bijdragen aan een gezond eetpatroon. Het is rijk aan:
B-vitamines, die helpen bij het vrijmaken van energie uit je voeding.
IJzer, wat belangrijk is voor het zuurstoftransport in je bloed.
Magnesium, dat helpt bij een goede werking van je spieren en zenuwen.
Vezels, die zorgen voor een gezonde spijsvertering en een lang verzadigd gevoel.
Echter, ook hier geldt: spelt is geen wondermiddel. Het is wél een prima graan om af te wisselen met andere granen, vooral als je kiest voor de volkorenvariant.
Het verschil tussen spelt en tarwe
Spelt en tarwe lijken qua voedingswaarde behoorlijk op elkaar, maar er zijn een paar belangrijke verschillen:
Eiwitstructuur: De gluten in spelt zijn iets anders opgebouwd dan die in tarwe, waardoor sommige mensen met een milde glutenovergevoeligheid spelt beter verdragen. Let op: bij coeliakie is spelt nog steeds niet geschikt!
Verteerbaarheid: Veel mensen vinden spelt iets lichter verteerbaar dan tarwe.
Oorsprong: Spelt is een minder bewerkt oerras, terwijl moderne tarwe vaak veredeld is voor hogere opbrengsten.
Het is dus niet zo dat spelt per definitie gezonder is dan tarwe, maar het kan wél een fijne afwisseling zijn in een gevarieerd dieet.
Waar vind je spelt allemaal in terug?
Spelt wordt tegenwoordig in veel producten verwerkt, zoals:
Volkoren speltbrood
Speltcrackers
Speltpasta
Ontbijtgranen met speltvlokken
Gepofte spelt als luchtige snack of toevoeging aan je yoghurt
Ben je benieuwd of bijvoorbeeld gepofte spelt ook gezond is? Lees dan zeker even dit artikel over gepofte spelt.
Is spelt gezond?
Spelt past prima in een gezond voedingspatroon, vooral als je kiest voor de volkorenvariant. Het biedt een mooie bron van vezels, vitamines en mineralen. Verwacht er echter geen magisch effect van: het blijft belangrijk om te variëren met verschillende graansoorten en voedingsmiddelen.
Heb je last van gluten? Overleg dan altijd eerst met een diëtist voordat je spelt toevoegt aan je menu. En onthoud: gezond eten draait altijd om balans, niet om één specifiek ingrediënt.
