Al eerder schreef ik over het lekkende darm syndroom, maar aangezien dit artikel alweer een poosje geleden geschreven is en er inmiddels nieuwe inzichten hierover zijn, leek het mij een goed idee om een update te schrijven. In dit artikel zal ik jullie uitleggen hoe je een lekkende darm kunt herkennen, wat bekende oorzaken zijn en geef ik tips over wat je kunt doen om dit te herstellen.
Wat betekent een Lekkende Darm?
Allereerst even een korte uitleg. Want de term ‘lekkende darm’ is eigenlijk incorrect. Sommigen gaan helemaal uit hun plaat als ze deze term horen en leggen dan bozig uit waarom het verkeerd is. Dat vind ik wat overdreven omdat de term gewoon vertaald is uit het Engels. ‘Leaky gut syndrome’ wordt onder andere door Dr. Natasha Campbell-McBride gebruikt om een staat van de darmen aan te duiden waarbij de darm verhoogd doorlaatbaar of hyperpermeabel is. Technisch gezien betekent een lekkende darm dat er gaten in je darmen zouden zitten waardoor ontlasting in je buikholte komt. Dit is levensgevaarlijk.
Maar voor het gemak van het schrijven van dit artikel én omdat lekkende darm evengoed een algemeen geaccepteerde term is voor ‘verhoogd doorlaatbare darm’, houd ik het dus gewoon bij lekkende darm. Maar het verschil en waar de term vandaan komt, is bij deze dus verklaard.
Uitleg over Lekkende Darm Syndroom
Bij een lekkende darm zijn de zogenaamde schuifdeurtjes (tight junctions) van de darmwand te los of zelfs beschadigd. Hierdoor is de darm verhoogd doorlaatbaar. Verhoogd is in deze belangrijk want je darmen zijn doorlaatbaar, ook als ze gezond zijn. Maar hier moet een zekere balans in zijn. Wanneer men spreekt van een lekkende darm is er een grotere kans dat ongewenste stoffen uit de darmen in de bloedbaan lekken. Nee, niet ontlasting. Ja, wel gifstoffen en afvalstoffen die normaal gesproken uitgepoept moeten worden.
Denk hierbij dus aan onverteerde voedselresten, gifstoffen, bacteriën, virussen en andere pathogenen. Dat wil je niet in je bloedbaan hebben.
Als dit gebeurd, moet je immuunsysteem te vaak in actie komen omdat deze ongewenste stoffen als indringers gezien worden door het immuunsysteem. Dit kan ontstekingsreacties veroorzaken waardoor klachten ontstaan die men met een lekkende darm associeert.
Kort gezegd: Houd je darmen gezond, zorg dat ze niet te doorlaatbaar worden want dit kan vervelende klachten geven.
Symptomen van een Lekkende Darm
De algemene symptomen van een lekkende darm lijken in veel dingen op de symptomen van een prikkelbare darm, namelijk:
- Opgeblazen gevoel na het eten
- Een duf gevoel na het eten
- Overgevoeligheid voor bepaalde voedingsmiddelen, allergische reacties op bepaalde voedingsmiddelen
- Regelmatig diarree of obstipatie (wekelijks terugkerend)
- Winderigheid
- Wattig gevoel in het hoofd, brain fog noemen ze het ook wel.
Testen voor Lekkende Darm
Helaas is het zo dat klachten die uit de darmen te herleiden zijn, vaak ook tekenen van iets anders kunnen zijn. Om er zeker van te zijn dat het een lekkende darm betreft, is het belangrijk om hier op te testen. Dit kan op verschillende manieren:
- Een ontlastings- of bloedtest bij een natuurgeneeskundige. Die testen op de stof zonuline om te zien of die verhoogd is. Dit is namelijk een sterke indicator van een lekkende darm.
- Testen op ontstekingsmarkers is ook een manier. Dit kan ook via een ontlastingsonderzoek en men checkt dan of het eiwit calprotectine verhoogd is. Ook kijkt men naar de ontstekingsmarkers sIgA, beta-defensin 2, lactoferrine en TNFa in de ontlasting.
- Via een bloedonderzoek kan gekeken worden naar de hoeveelheid celwandbestanddelen (LPS). Normaal gesproken wordt LPS door de darmwand tegengehouden. Als dit toch in je bloed terug te vinden is, is dit een indicatie dat er sprake kan zijn van een lekkende darm.
Dit zijn testen die je niet zelf thuis kunt doen. Mijn ervaring en advies hierin is om dit via de huisarts te doen als die bereid is om hierin mee te werken of anders via een kundige orthomoleculair therapeut. Huisartsen zijn niet altijd gewillig en verwijzen lekkende darm naar het rijk der hersenspinsels of de vergaarbak ‘prikkelbare darm’. Maar dat geldt niet voor alle huisartsen natuurlijk. En zelf naar een natuurtherapeut gaan die deze testen kan doen, kan zonder verwijzing van de huisarts. Afhankelijk van je verzekering, wordt dit ook deels vergoed.
Verschillende Oorzaken
Tot op zekere hoogte snap ik de huisartsen ook wel. Helaas zijn de oorzaken voor een lekkende darm namelijk heel breed en zijn er veel verschillende factoren die (gecombineerd) een lekkende darm kunnen veroorzaken. Denk hierbij aan:
- Te veel gluten, suiker, lactose, peulvruchten
- Te veel alcohol en/ of cafeïne
- Een tekort aan voedingsmiddelen die de darmwand opbouwen
- Langdurige ziekte in de darm
- Een verstoorde darmflora
- Chronische stress (mentaal, fysiek, emotioneel)
- Genetische gevoeligheid (als je moeder het heeft, zou jij het ook kunnen hebben)
- Te vaak antibiotica of medicijngebruik. Met name ontstekingsremmende medicatie.
Maar vaak is het een combinatie van factoren die over een lange periode opbouwen en nooit goed aangepakt zijn.
Kun je een Lekkende Darm herstellen?
Kort gezegd: Ja. Lang gezegd: Maar dit is mogelijk een moeizaam proces. Supplementen als L-Glutamine, probiotica en zink helpen goed. Maar dan moeten de onderliggende oorzaken eerst aangepakt worden. Als blijkt dat jij geen gluten kunt verdragen en een enorme drang naar zoet hebt, gecombineerd met erge stress na een lang ziekbed… Ja, dan red je het echt niet met probiotica alleen (hoe goed die ook zijn!).
Samenwerken met een therapeut of arts is dan echt aan te bevelen. Zeker als je al meerdere jaren met klachten rondloopt. Het vraagt een aangepast dieet, therapie voor de stress, een mentale switch die best pittig kan zijn en consequent zijn in het nemen van de supplementen die je hoogstwaarschijnlijk geadviseerd krijgt.
Maar! Dit is echt, echt, echt die moeite waard. Ik spreek uit ervaring en merk nog altijd het verschil als ik bijvoorbeeld na de feestdagen en vele verjaardagen daarna teveel gesnoept heb en in het voorjaar de boel weer even strak aantrek. Rustige buik, geen hoofdpijn, goed slapen, betere concentratie en minder lang verkouden om maar een paar dingen te noemen. Manlief wil hier ‘veel minder chagrijnig’ aan toevoegen… 🙂
Conclusie
Een lekkende darm is heel vervelend en ontstaat vaak na een langere periode van ‘slecht’ eten, stress, ziekte en/ of medicijngebruik. Deze factoren hebben altijd invloed op de gezondheid van je darmen, dus neem je (vage) klachten serieus en zoek hulp om het aan te pakken. In principe herstelt de darmwand zich vrij snel, maar het is ook zaak om het gezond te houden en de onderliggende oorzaak aan te pakken. Voor heel veel mensen is dat te moeilijk om alleen te doen.
En daarom hoor ik graag van jullie. Wie heeft er hier ervaring mee en wat werkte erg goed? Deel het hieronder!
