Ik ben gek op de zomer. Veel buiten zijn, lekker in het zonnetje zitten, in de tuin werken en… barbecueën! Elk excuus grijpen we aan om zelf of met vrienden te barbecueën want dat staat garant voor lange, lome avonden met goeie gesprekken en ontspannen kinderen die lekker rondscharrelen.
Hoewel ik dus best te porren ben voor een barbecue, zijn de meeste barbecue producten en recepten verre van gezond. Om te beginnen is de balans tussen vlees en groente ver te zoeken en ten tweede is het – in feite – aanbranden van voedsel nooit een goed idee.
Voordat je nu denkt dat ik helemaal anti-grill ben, heb ik hieronder allemaal suggesties van wat je kunt doen om wel op een verantwoorde manier te barbecueën en te blijven genieten van het buiten koken en eten. Het komt neer op slechts een paar simpele aanpassingen!
Het Probleem met Barbecueën voor je Gezondheid
Er zijn bepaalde risico’s verbonden aan het hard grillen van je voedsel. Onder hard grillen verstaat men het bakken en grillen van bewerkt rood vlees op een veel te hoge temperatuur. Of je dit nu op de barbecue of in de grillpan doet. Namelijk:
HCA’s
Wanneer je vlees op een hoge temperatuur bakt kan dit de productie van bepaalde chemicaliën genaamd Hetero Cyclische Amines (HCA) in de hand werken. Het gaat dan om temperaturen van 400˚ of hoger. Maar met een barbecue of grillpan is dat niet moeilijk te bereiken. In vlees zitten eiwitten die onder deze temperaturen veranderen en langdurige blootstelling aan deze chemicaliën is in verband gebracht met darmkanker. Bakken of barbecueën op lage temperaturen veroorzaakt deze reactie niet. Bron
AGE’s
Een andere reactie die plaatsvindt wanneer je grilt is het ontstaan van AGE’s. AGE staat voor Advances Glycation End. Dit is iets dat ontstaat wanneer je voedsel bakt in het algemeen. Dus ook gewoon in de koekenpan bijvoorbeeld. AGE’s komen van nature in beperkte mate voor in het lichaam zonder direct nadelige gevolgen te hebben. Echter, in hoge concentratie kunnen ze giftig zijn. En grillen op droge hitte zoals in een grillpan of op de barbecue verhoogt de productie hiervan flink. Lees hier meer over AGE.
PAH
Polycyclic Aromatic Hydrocarbons worden gevormd wanneer hout, houtskool, olie en dergelijke niet volledig verbrand zijn. Ze ontstaan ook wanneer vlees op hoge temperatuur gebarbecued wordt en het vet op de hete kolen drupt. De rook die dan ontstaat slaat neer op het vlees en andere producten op de barbecue en adem je in als je boven de barbecue staat. Langdurige blootstelling hieraan is niet gezond voor de mens. Bron
Dit klinkt allemaal niet echt smakelijk, of wel? Dus laten we gauw verder kijken wat we kunnen doen om deze risico’s te vermijden.
Tips om Veilig te barbecueën
Ik hoor een aantal van jullie direct al zeggen: ‘Dan barbecue je toch niet?’ Dat is inderdaad de beste manier om deze risico’s te vermijden, maar niet bepaald de leukste en het is ook best rigoreus. Van tijd tot tijd een barbecue is helemaal niet kwalijk als je maar de juiste stappen neemt. Net als koffie en wijn waar je met mate prima van kunt genieten, is een goeie barbecue op z’n tijd helemaal niet verkeerd. Er zijn namelijk zeker wel opties om gezond te barbecueën!
Gebruik een Gas Barbecue
Wanneer je tussen houtskool of gas moeten kiezen voor barbecue, is gas de betere keuze. Gas produceert namelijk flink minder PAH’s dan briketten. Dat gezegd hebbende, houtskool brokken dus de ‘natuurlijke’ houtskool zeg maar, produceert ook veel minder giftige stoffen dan briketten. Waarschijnlijk omdat dit gewoon verbrand hout is en er verder geen extra stoffen gebruikt zijn om briketten te maken. Bron
Skip de Barbecue….
… maar ga wel buiten koken! Wij hebben een hele mooie steengrill die we ook geregeld buiten neerzetten. Daar doen we alles op wat we ook op de barbecue zouden doen. Toegegeven, dit gebruiken we alleen als we met z’n tweetjes zijn omdat hij anders te klein is. Maar het is zeker een leuk alternatief voor de barbecue!
Marineer, Rub, Wrijf in
Door het vlees van te voren te marineren of met een goeie ‘dry-rub’ in te wrijven, kun je de schadelijke effecten van de barbecue al flink verminderen. Dit zegt de wetenschap hier over:
- Door vlees is bier of wijn te marineren reduceert de aanmaak van carcinogene stoffen met 40% volgens een studie uit 2008. Bron
- Kruiden en specerijen gaan die effecten nog effectiever tegen. Bron
- Een onderzoek dat gepubliceerd werd in de Journal of Food Science liet zien dat voedsel gemarineerd in knoflook, tijm en salie de aanmaak van carcinogene stoffen terugdrong met 88%.
- Een studie uit 2010 uit datzelfde tijdschrift toonde aan dat rozemazijn extract een reductie van maar liefst 90% geeft! Bron
Grill een beetje anders
Wat wij ook wel doen is vlees vooraf garen en dan kort grillen op de barbecue. Hiermee sla je twee vliegen in één klap. Ten eerste is het vlees al gaar dus hoeft het niet lang op de barbecue te liggen en ten tweede voorkom je de hoge temperaturen waarbij de schadelijke stoffen vrij komen. Zwartgeblakende worstjes en hamburgers vind niemand lekker en op deze manier garandeer je gaar én smakelijk vlees!
Grill eens iets anders
De problemen ontstaat voornamelijk bij varkensvlees en rundvlees. Veel minder al bij gevogelte of vis. En vis en schaaldieren hoeven maar heel kort gebakken te worden. Ook groenten zijn heerlijk op de barbecue en de antioxidanten in veel groenten neutraliseren de schadelijke effecten van het grillen. En ook hier geldt: het hoeft echt niet zwartgeblakend te zijn…
Tip: Low&Slow barbecueën is helemaal in op dit moment en onze favoriet is de ‘beer can chicken‘. Langzaam gegaarde hele kip, op de barbecue!
Conclusie
Hoewel de traditionele manier van barbecueën (bewerkt fabrieksvlees op briketten en dan roosteren totdat ze bijna zwart zijn) dus niet de meest gezonde manier van voedsel bereiden is (understatement), hoeft het niet te betekenen dat je niet meer lekker buiten kunt grillen. Met een paar kleine aanpassingen, is buiten grillen en genieten van die rooksmaak helemaal geen probleem!
