Eerder schreef ik over diarree bij peuters en wat je hierbij kunt doen en wanneer je naar de huisarts moet gaan. Maar verstopping bij baby’s en peuters is ook een vervelend en veelvoorkomend iets. Vandaag dus een artikel over het hoe, waarom en wat rondom dit euvel.
Wat normaal is qua ontlasting en hoe vaak je baby of peuter poept, is heel divers. Met andere woorden: 10x per dag of 1x per 10 dagen poepen wordt nog altijd als normaal gezien. Maar een praatje met de consultatiebureau-arts gaf toch al gauw meer duidelijkheid. Die beide uitersten zijn toch best wel opvallend en moeten in de gaten gehouden worden. Zeker als er ook andere klachten zijn. Volgens haar was het optimaal als een peuter of baby tussen de 3x per dag of eens per 3 dagen poept. Maar dit is geen wet van Meden en Perzen. Er wordt altijd ook naar eventuele klachten gekeken.
Wanneer spreekt men van Verstopping?
Goed, verstopping bij peuters is evengoed wel iets dat regelmatig voor komt. En los van de frequentie van het poepen, spreek je van verstopping als:
- …ze de ontlasting met veel moeite er uit moeten persen. Wriemelen, trappelen, rood hoofd, heftig kreunen en steunen. Allemaal tekenen dat de drol er niet uit komt.
- …je ziet dat de ontlasting best dik is. Als je peuter nog borstvoeding krijgt, zoals die van mij, dan is het normaal dat de ontlasting wat dunner is. Als je kleintje al flesvoeding of melk uit een bekertje krijgt, dan zal dat al wat dikkere ontlasting geven. Maar hele dikke keutels moet je nog niet willen bij je baby of peuter.
- …ze minder poepen dan wat je gewend bent. Die eens in de tien dagen is echt heel erg weinig, maar alles wat minder vaak is dan je gewend bent, kan een indicatie van verstopping zijn.
- …jij of je partner kampt met chronische verstoppingsklachten. Er is dan een kans dat je baby het ook kan krijgen.
- …het buikje erg hard aanvoelt voordat je baby of peuter gepoept heeft. Voelt het buikje daarna weer zacht en soepel? Kans is dat het vol zat met harde poep.
- … je alleen maar kleine keuteltjes in de luier vindt en je baby of peuter buikpijn blijft houden.
Volwassen Darmflora
Wanneer je baby net geboren is en tot het tweede levensjaar, heeft je kindje een nog onvolgroeide darmflora. De darmflora wordt gekweekt door wat je kleintje eet en waar hij/ zij mee in aanraking komt. Tot dat moment kun je dus ook nog niet verwachten dat je kindje een ‘volwassen’ ontlastingspatroon heeft. Je hoeft je dus ook niet direct zorgen te maken als de ontlasting er anders uitziet dan dat je van jezelf gewend bent. De consultatiebureau-arts gaf deze checklist als indicator voor gezonde ontlasting, aan:
- 1x per dag poepen. Ook 2x per dag is normaal, of eens per twee dagen als er verder geen klachten zoals hierboven vermeld, zijn.
- Geen verdere klachten. Gaat je kind ontspannen poepen, geen buikpijn, winderigheid of hard buikje?
- Geen harde keutels of een droge drol, maar soepele ontlasting. Met twee of drie doekjes moeten de billetjes weer schoon zijn.
Waarom letten op Verstopping bij Peuters?
We zijn allemaal wel eens verstopt. Verkeerd eten, reizen of stress. Het is dan van tijdelijke aard (hopelijk) en helemaal niet erg. Maar bij kleintjes is het wél van belang om verstopping zoveel mogelijk te behandelen en het liefst te voorkomen. Bij verstopping hoopt de ontlasting zich op in de darmen. De afvalstoffen in de poep blijven dan langer dan goed is, in het lichaam zitten en dit geeft klachten. En hoe langer een drol blijft zitten, des te meer ontlasting zich daarachter ophoopt… dat ook te lang blijft zitten en hard wordt. Bijkomend gevolg is dat de endeldarm wat gaat oprekken door dit volume en daardoor minder effectief kan werken. Gevolg: na lediging is verstopping zo weer aan de orde!
En: poepen doet vaak pijn en een hele dikke drol uitpoepen doet pijn. Wanneer je baby of peuter de associatie ‘poepen = pijn’ heeft, zal het minder snel geneigd zijn om te gaan poepen. Gevolg: poep blijft wederom te lang in het lichaam zitten en de verstopping duurt maar voort.
Wat kun je doen bij Verstopping?
Net als bij volwassenen, zijn er dingen die je kunt doen bij verstopping bij peuters:
- Voldoende drinken. Ontlasting die lang in de darmen blijft zitten, droogt uit. Voldoende vocht zorgt er voor dat ontlasting soepel en zacht blijft. Water, moedermelk, kruidenthee of bouillon (zonder zout) zijn prima opties.
- Voldoende vet. Ook vetten uit voeding zorgen voor soepele ontlasting. Daar komt bij dat de darmen vetten nodig hebben om gezond te blijven. Kokosolie of boter over de groenten en volvette melkproducten zijn dus gewoon noodzakelijk. Vetten helpen ook bij de opname van vitamines en mineralen. Dubbel winst dus.
- Voldoende vezels. Vezels geven volume aan ontlasting. Wees terughoudend met volkoren producten en leg de nadruk liever op veel groenten, fruit, havermout en peulvruchten. Verstop die groenten in soep, saus of baksels desnoods.
Daarnaast zijn er handelingen die je specifiek bij baby’s kunt doen omdat die nog geen vaste voeding krijgen:
- Babymassage. Lekker het buikje masseren met bijvoorbeeld amandelolie. Wrijf met de klok mee over het buikje.
- Dragen. In een draagdoek of draagzak je baby bij je houden is ook erg fijn. Jouw bewegingen bevorderen de darmbewegingen van de baby.
- Babybadje. Maak een ontspannen babybadje met ‘darmpjesthee’. Zet thee van kamille en venkel en schenk dit door een zeef in het badje.
- Geef borstvoeding. Zelfs als dit niet volledig lukt, probeer toch om borstvoeding te geven. Je baby krijgt via de borst gunstige bacteriën binnen en er zitten laxerende stoffen in moedermelk die de darmpjes aanzetten tot poepen. Lukt zelf voeden echt niet? Overweeg dan donormelk! Vraag ernaar bij je consultatiebureau of een lactatiekundige.
Pas ook goed op jezelf. Je kleintje voelt haarfijn aan dat je gestresst bent. Zorg voor voldoende ontspanning, een voorspelbaar patroon en voorkom negatieve druk rondom poepen. Blijf ontspannen, moedig je kleintje aan en raak zelf niet in paniek als het niet lukt.
Probiotica & Supplementen
Naast bovenstaande tips is een goed probiotica supplement voor baby’s en peuters ook een goed idee. Een probiotica supplement zorgt voor meer zuurvormende bacteriën in de darmen die de darmbewegingen prikkelen. Een zuurder darmmilieu is ook beter voor de vertering van voedsel en het geeft de darmflora van je kleintje alle kans om zich goed te ontwikkelen. Een geschikt probiotica supplement is Bio Kult Infantis. Dit heb ik zelf aan alledrie mijn kinderen gegeven op enig moment en in mijn directe familie- en vriendenkring zijn er al meerdere jonge ouders die echt verschil zien wanneer ze dit supplement gebruiken. Rustige buikjes, soepele ontlasting en beter slapen zijn veelgehoorde positieve ervaringen hiermee.
Geef de probiotica minstens drie maanden lang. Begin met een mespuntje en voer het gedurende vier weken langzaam op tot de aanbevolen dosering. Dingen die je in die periode mogelijk zult opmerken zijn meer windjes of een kortstondige verandering in het ontlastingspatroon. Dit moet vanzelf en zonder veel bombarie over gaan. Krijgt je kindje duidelijk meer buikpijn en heeft het duidelijk last? Stop dan. Probeer het op een later moment, wanneer het weer rustig is, nogmaals te proberen om uit te sluiten dat het daadwerkelijk de probiotica was en niet iets anders. Mijn ervaring is dat dit niet heel vaak voorkomt, maar in uitzonderlijke gevallen waarin later blijkt dat het kindje flinke overgevoeligheden heeft, kan dit dus wel gebeuren. Kies in dit geval een ander product met een andere samenstelling.
Geef liever geen venkelthee of laxerende middelen. Die bedotten de darmen en hebben op lange termijn een averechts effect.
Voedselovergevoeligheid
Ik noemde het net al even, maar in sommige gevallen is een overgevoeligheid voor bepaalde voedingsstoffen de boosdoener. Gluten, lactose en eieren zijn bekende triggers. Je kunt dit zelf uitproberen door een paar weken één van deze triggers weg te laten uit het voedingspatroon om te zien of dit resultaat geeft.
Lijkt het iets te verbeteren maar toch niet helemaal? Blijf niet te lang sappelen. Neem je huisarts in de arm of zoek een therapeut die zich specialiseert in darmgezondheid en kinderen, om samen naar een oplossing te zoeken. Laat je bij de huisarts niet afschepen met een laxeermiddel, maar vraag liever door naar onderzoek naar voedselovergevoeligheid. Probeer de oorzaak te achterhalen in plaats van een tijdelijke oplossing aan te nemen. Uiteraard allemaal in goed overleg en eventueel met je partner erbij om te voorkomen dat emoties de overhand krijgen. Ik weet zelf hoe snel dat kan gebeuren als het je kleintje betreft!
Conclusie Verstopping bij Peuters
Verstopping bij peuters en baby’s is heel vervelend en als het langdurig is, moet je er wat aan doen. Met natuurlijke remedies, een eliminatiedieet en een goed probiotica supplement kom je er in de meeste gevallen zelf wel uit. Schakel eventueel de hulp in van je huisarts of kinderarts om mee te kijken dat alles wel goed gaat. Alles geprobeerd en lijkt er geen verbetering? Vraag dan door en kijk of er andere onderliggende problemen zijn. Verstopping doet niet alleen zeer, het kan de gezondheid ook nadelig beïnvloeden, dus wacht niet te lang met het inschakelen van hulp!
