De Diversiteit van Italiaanse Wijnen

Italië is niet alleen zo’n beetje het bekendste wijnland, het is ook nog eens bijzonder divers. De verschillende klimaten die van noord naar zuid te vinden zijn, zorgen voor een diversiteit van Italiaanse wijnen die best uniek is.

Iets meer achtergrond weten over je favoriete wijnland is altijd leuk, daarom duiken we vandaag iets dieper in de verschillende wijnstreken, geschiedenis, de bekendste druiven uit Italië en daarmee dus de diversiteit van de Italiaanse wijnen.

Feitjes en Geschiedenis van Italiaanse wijnen in het kort

Even een paar weetjes en feiten op een rijtje:

• Italië is de grootste wijnproducent ter wereld!
• In totaal meer dan 850.000 hectare wijngaarden.
• Jaarlijkse wijnproductie van meer dan 53 miljoen hectoliter.
• Wijn werd al in de 7e tot 5e eeuw voor Christus verbouwd in Toscane.
• Nadat de Romeinen verdwenen, pakten de Italianen pas in de 19e eeuw de wijnproductie weer op.

Wijnstreken in Italië

Bekende wijnstreken als Toscane en Sicilië zul je waarschijnlijk zo op kunnen noemen, maar er zijn meer dan 20 verschillende wijnstreken. Elke streek heeft zijn eigen klimaat en druivenrassen. Ook dit draagt dus bij aan de diversiteit van Italiaanse wijnen.

De belangrijkste en meest bekende wijnstreken zijn Toscane, Sicilië en Piemonte. Uit Toscane is waarschijnlijk de Sangiovese de meest bekende druif, daar wordt de Chianti wijn van gemaakt namelijk. Uit Sicilië is dat de Nero d’ avola druif en uit Piemonte is dat de Nebbiolo druif waar o.a. de (overheerlijke – al zeg ik het zelf!) Barolo wijn van gemaakt wordt.

Typische Italiaanse Druiven

Italië heeft meer dan 350 officieel erkende druivenrassen. En sommige van die druivenrassen vind je ook echt alleen in Italië. Gecombineerd met het soort terrein waar ze groeien, krijg je dus unieke smaken die je alleen in Italië tegenkomt. Een paar bijzondere voorbeelden:

Sangiovese

De blauwe Sangiovese druif is met maar liefst 70.000 hectare de meest verbouwde druif van Italie. Je komt hem vooral tegen in Toscane en Emilia-Romagna. De druif wordt gebruikt om de Chianti wijnen te maken, die minimaal voor 70% uit Sangiovese moeten bestaan. Wijnen gemaakt van Sangiovese hebben een diepe kleur, zijn fruitig en hebben behoorlijk wat zuren. 

Trebbiano

Trebbiano komt van oorsprong uit Toscane, maar wordt inmiddels in meerdere streken verbouwd. De druif wordt gebruikt in Chianti, maar bijvoorbeeld ook in balsamico. 

Ken je de Vin santo (heilige wijn)? Dat is een Toscaanse dessertwijn die wordt gemaakt van ingedroogde Trebbiano druiven. Dat drogen doen ze op stromatten, waarna de wijn nog jarenlang gerijpt wordt.

Barbera

De Barbera is een blauwe druif die je veel tegenkomt in Piëmont. Het is een makkelijke groeier die het goed doet op vrijwel iedere bodem. In de wijn herken je hem aan de vrij zure smaak en een aroma van kersen en aalbessen. Enkele bekende top Trebbiano wijnen met de DOCG classificatie zijn de Barbera d’Asti en de Barbera Monferrato Superiore.

Classificaties van Italiaanse wijnen

Op labels zie je ze wel eens staan, bepaalde afkortingen of keurmerken. Maar wat betekenen die nou eigenlijk? Er zijn vier verschillende classificaties die je op een Italiaanse wijn zult vinden. Van laag naar hoog zijn dat:

• Vino da tavola: tafelwijn. Dit zijn meestal eenvoudige wijnen die geen oorsprongsbenaming hebben. De gebruikte druiven kunnen uit diverse gebieden in Italië afkomstig zijn. Tafelwijnen zijn meestal blends van verschillende druiven
• Indicazione Geografica Tipica (IGT): wijn uit een omschreven gebied (bijvoorbeeld Piemonte of Sicilië). De wijn moet voor minstens 85% afkomstig zijn uit het geografische gebied dat op het etiket genoemd wordt. Klik hier voor een bijzonder voorbeeld.
• Denominazione di Origine Controllata (DOC): kwaliteitswijn met gecontroleerde herkomstaanduiding. Deze wijn is aan strenge regels gebonden wat betreft druivenrassen, productiegebied en vinificatietechnieken. Met deze classificatie weet je dus exact waar de wijn vandaan komt en dat hij aan strenge kwaliteitseisen voldoet.
• Denominazione di Origine Controllata e Garantita (DOCG): kwaliteitswijn met gecontroleerde én gegarandeerde herkomstaanduiding. Een wijn wordt pas DOCG als het consistent aan de hoogste kwaliteitseisen voldoet. Een DOCG is zeldzaam en je betaalt er dus ook flink voor.

Diversiteit van Italiaanse wijn

Dit artikel doet de diversiteit van Italiaanse wijnen bij lange na geen eer aan. Met zo ontzettend veel verschillende druivenrassen, wijnstreken en klimaten in Italië is het onmogelijk om dit allemaal uit te diepen en ik denk dat precies daarmee die diversiteit onderstreept wordt. Wat ik wel weet is dat het zeker de moeite waard is om je alleen in Italiaanse wijn te verdiepen om erachter te komen wat jou favoriet is. De keuze is groots!

Tip: Probeer eens het Proef&Ontdek Italië abonnement voor 1 jaar! Je krijgt dan elk kwartaal een doos met zes bijzondere wijnen uit Italië toegestuurd. Het is een leuke en eenvoudige manier om kennis te maken met de vele verschillende druivensoorten en wijnen uit Italië. Ook leuk om als cadeau te geven (voor Sinterklaas of Kerst?), want dit abonnement stop automatisch na 1 jaar. Klik hier voor meer informatie.