Hoe werkt je Spijsvertering?

Zoals we inmiddels wel weten is het hebben van voldoende maagzuur noodzakelijk voor een goede spijsvertering.  Als er niet genoeg maagzuur aangemaakt wordt rem dit de aanmaak van bepaalde enzymen waardoor de vertering niet goed verloopt. Dit geeft dan weer klachten verderop in het verteringsstelsel.

Nog even kort een herhaling:

Je slokdarm is een buis waarin het eten van boven naar beneden hoort te gaan. Soms echter gaat het andersom en merk je dat er voedsel of maagzuur naar boven komt.

Hoe komt dit?

De spier die een verbinding vormt tussen je maag en slokdarm (ook wel je middenrif) hoort dicht te gaan als het voedsel in je maag zit maar doet dat alleen als er genoeg maagzuur in je maag aanwezig is met een juiste zuurgraad.  (erg zuur, met een pH waarde van ongeveer 2)

Dus, bij te weinig maagzuur van een juiste pH sluit die spier niet waardoor het weinige zuur dat in je maag zit naar boven komt. En dat voel je dus in je slokdarm.

De reden dat het omhoog komt en niet in je maag blijft zitten zit zo, en hier komen we meteen bij het volgende punt die van de vertering.

Enzymen in de Maag

In je maag zijn verschillende enzymen actief die er voor zorgen dat het voedsel in zodanige toestand wordt gebracht dat je darmen hier mee aan de slag kunnen om de voedselbrij als voedingsstoffen in je lichaam om te zetten. In je maag zijn dat lipase, deze kan vetten splitsen en pepsine, dit splitst eiwitten.  Bij tekort aan maagzuur wordt er te weinig pepsine aangemaakt waardoor de eiwitvertering slecht verloopt.  Dit resulteert dan in  onverteerde resten voedsel die lang in de maag blijven zitten met als gevolg rotting en gisting en daar krijg je zo’n opgeblazen gevoel van. Dit zorgt er ook voor dat het maagzuur omhoog wordt gestuwd.

Voor je hele spijsvertering ben je er nog niet met alleen genoeg maagzuur en een goede eiwitvertering.

Vervolg na de Maag

Als het voedsel in de maag voorverteerd is gaat het via de twaalfvingerige darm, (hier geeft de galblaas en de alvleesklier ook spijsverteringssappen af) naar de dunne darm en daarna de dikke darm. De stoffen die dan overblijven worden opgeslagen in de endeldarm en uiteindelijk komt dat in het toilet terecht.

De twaalfvingerige darm is de volgende halte waar het eten wordt verteerd. Als er vet voedsel in de twaalfvingerige darm komt, stimuleert dit de afgifte van gal uit de galblaas en gaat zo via de galgang naar het voedsel in de twaalfvingerige darm. De belangrijkste taak van de galvloeistof is dat vetten worden geëmulgeerd zodat deze vetten makkelijker verteerbaar zijn.

Geen galblaas?

Mis je je galblaas dan zal je dit dus merken bij vet voedsel. De gal kan dan niet worden opgeslagen in de galblaas maar komt meteen de twaalfvingerige darm in. Je kan wel vet verteren maar dan kleine beetjes tegelijk.

De alvleesklier komt nu aan bod. Deze geeft ook sappen af aan de twaalfvingerige darm.

En wel verschillende spijsverteringsenzymen voor de afbraak van eiwitten, vetten en suikers. De alvleesklier produceert ook grote hoeveelheden natriumbicarbonaat om het zuur wat de maag heeft meegegeven te neutraliseren, omdat alleen bij een juiste zuurgraad de alvleesklier spijsverteringsenzymen maakt  die van belang zijn voor de vertering van eiwitten, vetten en koolhydraten. De alvleesklier produceert alleen natrium-bicarbonaat wanneer je maag voldoende maagzuur met de juiste pH-waarde heeft.

Slecht werkende Spijsvertering

Mensen die zich laten checken bij bijvoorbeeld een natuurgeneeskundige krijgen dan nog wel eens te horen dat ze vetten/ eiwitten niet goed verteren en dat heeft dan ook direct te maken met dit verhaal.

Je zou dan denken: ‘Nou, dan eet ik toch minder eiwitten en vetten? Dan heb ik daar geen last van.’

Maar dit lost het verteringsprobleem niet op. Bovendien kun je niet zonder vet/eiwit.

Je moet er voor zorgen dat je maagzuurproductie op gang komt. Zo pak je de eigenlijke oorzaak van het probleem aan, anders ga je op den duur steeds minder en vreemder eten met alle gevolgen van dien.

Je ziet dus wat voor een impact het tekort in maagzuur heeft op de rest van je lichaam. En wederom kun je allerlei kunstgrepen uithalen om bepaalde voedingsmiddelen te vermijden of medicatie door de dokter te laten voorschrijven, maar in de meeste gevallen is het heel goed zelf op te lossen. Ga er bewust mee aan de slag en neem er de tijd voor. Iets dat al jaren speelt bijvoorbeeld, is niet met een paar weken helemaal op te lossen.

Zwaar op de maag

Waar je met het aanpassen van je voeding rekening mee moet houden, is de snelheid van verteren van de verschillende macronutriënten (koolhydraten, eiwitten en vetten). Hier is een bepaalde regel voor die je eigenlijk op je gehele voedingspatroon kan toepassen.

Wat het eerst in je maag komt wordt ook het eerst verteerd. Koolhydraten verteren het snelst, dan de eiwitten en tenslotte de vetten. De enzymen van de koolhydraten zijn anders dan die van de eiwitten of de vetten.  De combinatie koolhydraten met iets vets/ eiwitten kan daarom flinke verteringsproblemen opleveren. Bij een broodje haring is dit bijvoorbeeld het geval. Dan wordt de schuld op de haring geschoven en niet op de combinatie van die twee. Eet in dat geval juist de haring en gooi het brood voor de meeuwen. Beter om alleen haring te bestellen, betaal je ook niet voor het brood 🙂 Maar ook fruit eten na de maaltijd is een bekende. Gekookt en rood fruit geven deze klachten overigens veel minder.

Niet iedereen zal direct last hebben van de combi koolhydraten en vet. Sommigen hebben een ‘sterke maag’ en kunnen schijnbaar alles eten.

Tips voor Thuis

Wat kun je zelf doen om de spijsvertering te verbeteren?

• Calcium (kalk) reguleert de aanmaak van maagzuur
• Vitamine A en D bevorderen de kwaliteit van de (maag) slijmvliezen
• Krillolie (EPA en DHA) is goed voor de conditie van de maagwand. Lees hier meer over krillolie.
• Het helpt al veel als de voeding wordt aangepast. Suiker en zetmelen geven de meeste klachten, gebruik gezonde vetten en eet ruim voldoende groenten en fruit.
• Wat kun je extra eten: zuurkool, appelciderazijn, molkosan, zure melkproducten (zonder suiker of zoetstoffen).
• Neem extra enzymen in vlak voor de maaltijd om de spijsvertering even een handje te helpen.