Mayonaise is voor veel mensen onmisbaar bij frietjes, salades en sandwiches. Maar als je op je voeding let, vraag je je misschien af: welke mayonaise is het gezondst? In dit artikel bekijken we wat mayonaise eigenlijk is, welke soorten er bestaan, hoe je gezondere keuzes maakt en waar je op moet letten bij het kopen of zelf maken.
Wat is mayonaise precies?
Mayonaise is een emulsie van olie, eidooier, azijn of citroensap en zout. De basis is dus vet, en dat verklaart waarom mayonaise calorierijk is. Een eetlepel gewone mayonaise bevat al snel zo’n 100 kilocalorieën.
Traditionele mayonaise bestaat uit:
Plantaardige olie (vaak zonnebloem– of raapzaadolie)
Eidooier (zorgt voor binding en smaak)
Zuur (zoals citroen of azijn)
Zout en eventueel suiker
De samenstelling bepaalt uiteindelijk hoe gezond een mayonaise is.
Waarom gewone mayonaise niet altijd de beste keuze is
De klassieke mayonaise smaakt heerlijk romig, maar heeft een paar nadelen:
Veel calorieën door het hoge vetgehalte (70–80%)
Ongezonde vetten als er goedkope oliën worden gebruikt
Toegevoegde suikers of smaakversterkers in sommige supermarktvarianten
Dat betekent niet dat je mayonaise moet schrappen, maar het loont om te kijken welke soorten gezonder zijn.
De gezondste soorten mayonaise
Niet alle mayo is hetzelfde. De verschillen zitten vooral in de soort olie, de hoeveelheid vet en de aanwezigheid van toevoegingen.
1. Mayonaise met gezonde oliën
De olie bepaalt grotendeels de voedingswaarde. Kies mayonaise met onverzadigde vetten, zoals:
Olijfolie
Avocado-olie
Koolzaadolie (raapzaadolie)
Deze vetten zijn goed voor hart en bloedvaten en dragen bij aan een gezond cholesterolgehalte.
Voorbeeld: “Mayonaise met olijfolie” bevat minder verzadigd vet dan klassieke mayonaise op basis van zonnebloemolie.
2. Light mayonaise
Light mayonaise bevat meestal 30–50% minder vet. Daardoor levert het minder calorieën per portie.
Let wel op:
Sommige lightvarianten bevatten meer suiker of verdikkingsmiddelen om de romige structuur te behouden.
Check altijd het etiket om te zien of er gezonde vetten zijn gebruikt.
Light mayo is handig als je op je calorie-inname let, maar niet per se gezonder qua samenstelling.
3. Vegan mayonaise
Vegan mayonaise bevat geen eieren, maar wordt gemaakt van plantaardige eiwitten of aquafaba (het vocht van kikkererwten).
Voordelen:
Vrij van dierlijke producten
Vaak lager in verzadigd vet
Geschikt voor mensen met een ei-allergie
Let op dat er geen palmolie of onnodige toevoegingen zijn gebruikt.
4. Zelfgemaakte mayonaise
Zelf mayonaise maken is de gezondste optie, omdat je volledige controle hebt over de ingrediënten.
Gebruik bijvoorbeeld:
Olijfolie of avocado-olie als basis
Eidooiers van vrije-uitloopkippen
Citroensap in plaats van azijn
Een snufje zeezout en mosterd voor smaak
Zo krijg je een verse, natuurlijke mayonaise zonder conserveringsmiddelen of suiker.
Voedingswaarde van verschillende soorten mayonaise (per eetlepel ±15 g)
| Soort mayonaise | Calorieën | Vet | Suiker | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|
| Klassieke mayonaise | 100 kcal | 11 g | 0,5 g | Rijk aan vet, vaak met zonnebloemolie |
| Light mayonaise | 45–60 kcal | 4–6 g | 1–2 g | Minder vet, soms meer suiker |
| Olijfolie-mayonaise | 90 kcal | 10 g | 0,5 g | Bevat gezonde vetten |
| Vegan mayonaise | 70–90 kcal | 7–9 g | 0,5–1 g | Plantaardig alternatief |
| Zelfgemaakte mayo (olijfolie) | 90 kcal | 9 g | 0 g | Vers en zonder toevoegingen |
Waar let je op bij het kopen van gezonde mayonaise?
Kijk naar de olie: kies producten met olijfolie, koolzaadolie of avocado-olie.
Vermijd toegevoegde suiker: niet nodig in mayonaise.
Let op het zoutgehalte: sommige varianten bevatten verrassend veel zout.
Minder is meer: hoe korter de ingrediëntenlijst, hoe beter.
Lees altijd het etiket en kies voor merken die natuurlijke ingrediënten gebruiken.
Is mayonaise eigenlijk slecht voor je?
Niet per se. Mayonaise is niet “ongezond” als je het met mate eet en kiest voor de juiste soort. Het is vooral vet- en calorierijk, maar dat maakt het nog geen slechte keuze.
Een kleine hoeveelheid gezonde mayonaise past prima binnen een evenwichtig voedingspatroon. Gebruik het bijvoorbeeld als dressing, dip of in een gezonde salade met veel groenten en volkoren producten.
De gezondste keuze in het kort
De gezondste mayonaise is:
Gemaakt van onverzadigde vetten (zoals olijfolie of avocado-olie)
Zonder toegevoegde suiker of kunstmatige stoffen
In kleine porties gebruikt
Bij voorkeur zelfgemaakt of van een natuurlijk merk
Een eetlepel goede mayonaise kan zelfs gezonde vetten leveren die bijdragen aan je hartgezondheid.
