Het ketogeen dieet (of keto dieet) is erg populair op dit moment. Met name vanwege de voordelen als het gaat om gewichtsverlies, het in de kiem smoren van ‘cravings’ en een betere focus. Het ketogeen dieet is al 100 jaar bekend als een middel bij epilepsie, maar ook de voordelen bij behandeling van kanker lijken erg interessant (opent als PDF).
Toch bestaan er nog veel misverstanden over dit dieet, met name over wat je wel en niet mag eten en voor wie het nou geschikt is. In dit artikel wil ik daar wat uitgebreider op in gaan, zodat je hopelijk een beter beeld van dit dieet krijgt en kunt bepalen of het wat voor je is.
Wat is een Ketogeen Dieet
Kort gezegd is het keto dieet een manier van eten waarbij je de koolhydraat inname flink verlaagt. Denk Atkins en dan nog iets strenger omdat ook de eiwitten flink teruggedrongen worden. Deze manier van eten dwingt het lichaam is een staat van ketosis. Dit proces zorgt er voor dat het lichaam vet gaat verbranden als energie, in plaats van koolhydraten (suikers). De afbraak van vet gebeurt in de lever waar ketonen geproduceerd worden. Vandaar de naam.
Hoe ziet een keto dieet er uit?
Wat ik net al zei, er zijn inmiddels verschillende variaties op het ketogeen dieet, maar dit is de klassieke vorm. Het verschil met een laag koolhydraat dieet is, dat de nadruk bij een keto dieet veel meer op de vetten ligt, waar bij een laag koolhydraat dieet de nadruk meer op eiwitten ligt. In een keto dieet beperk je dus ook de eiwitten die je consumeert.
In procenten ziet het er als volgt uit:
- 65 – 80 % van de calorieën uit vet
- 10 – 15 % uit eiwitten
- en de resterende 5 – 10 % calorieën uit koolhydraten.
Het komt er dus op neer dat je flink meer vetten eet en de eiwitten en koolhydraten drastisch verminderd.
Het is een misverstand te denken dat een ketogeen dieet alleen maar uit vet vlees en boter bestaat. Dat is niet een gezond voedingspatroon! Grote hoeveelheden groenten, noten en zaden moeten onderdeel zijn van dit voedingspatroon om zo aan vezels en andere vitaminen en mineralen te komen.
Waarom zou je een keto dieet volgen?
Geloof het of niet, maar het ketogeen dieet is dus al heel oud en wetenschappelijk onderzocht en nuttig bevonden. Het is ook een therapeutisch dieet, meer dan een leefstijl dieet. Omdat je bepaalde voedingsgroepen dus zo drastisch verminderd, is het niet geschikt om voor langere perioden te doen.
Waar het wel heel goed voor is, is om het in te zetten bij bepaalde aandoeningen of om je lichaam een soort reset te geven. Hieronder vind je een rijtje met gezondheidsvoordelen van een ketogeen dieet waar ook onderzoek naar gedaan is.
- Het vertraagt het verouderingsproces in de hersencellen (bron)
- Het remt neuro-inflammatie (bron)
- Mensen met diabetes type-1 hebben baat bij een zeer laag koolhydraat dieet (bron) (bron)
- Bij epilepsie (bron)
- …en dus ook bij kanker (bron)
Ik denk dat het duidelijk moge zijn dat in bovengenoemde gevallen, je alleen een ketogeen dieet moet volgen onder begeleiding van een specialist. Maar het feit dat er dus meer en meer onderzoek naar gedaan wordt, maakt het de moeite waard om het zelf verder te onderzoeken en te bespreken met je behandelaar.
Ketogeen dieet om af te vallen
Toch hoor je maar weinig over bovengenoemde (spectaculaire) toepassingen van dit dieet. Je hoort veel meer over de enorme (ook spectaculaire) hoeveelheden kilo’s die men hiermee kwijt raakt. Inmiddels is het meer en meer ingeburgerd en onderzocht dat je door middel van een laag koolhydraat dieet het meeste gewicht verliest en dat het er niet tot nauwelijks weer bij aankomt. Dus ja, dan is het uiteraard een populair dieet! (Bron 1) (Bron 2) (Bron 3)
Voordelen van een Ketogeen dieet
Van tijd tot tijd een ketogeen dieet volgen kan dus best nuttig zijn. Naast mogelijk gewichtsverlies zijn er ook andere positieve gevolgen van dit dieet. De belangrijkste noem ik hieronder.
1. Verminderde ‘cravings’
Als je vaak last hebt van cravings, oftewel sterke behoefte aan bepaalde voedingsmiddelen die niet per sé gezond zijn, kan een keto dieet helpen. Het helpt namelijk om je bloedsuikerspiegel te normaliseren. Met als gevolg dat je veel minder tot geen drang meer hebt naar suiker of ongezonde zoute dingen.
2. Verbetering van bloedsuikerspiegel
Doordat je de suikers in je voedingspatroon drastisch vermindert, schakelt je lichaam over van het verbranden van glucose, naar het verbranden van ketonen. Dit heeft tot gevolg dat je bloedsuikerspiegel veel minder heftig schommelt. De lever kan in deze omgeving meer dan genoeg glucose produceren zodat de hersenen ook prima blijven functioneren.
Als je diabetes hebt of pre-diabetes bent, is het een idee om een laag-koolhydraat dieet te bespreken met je huisarts. Diabetes kan namelijk teruggedraaid worden in veel gevallen. (Bron)
3. Het gaat neuro-inflammatie tegen
De hersenen doen het goed op een ketogeen dieet. Daar komt het in dit onderzoek in feite op neer 🙂 (Bron)
Belangrijke Aandachtspunten
Er zijn een aantal dingen waar je op moet letten als je een keto dieet volgt.
1. Te veel melkproducten
Kaas en room zijn laag koolhydraat, maar niet iedereen kan melkproducten verdragen. Ook als je het wel kan verdragen, kunnen teveel melkproducten het proces tegenwerken. De hoeveelheid eiwitten en lactose zijn hier de grootste boosdoeners in. Kijk als alternatief naar kokosmelk en -olie bijvoorbeeld.
2. Te weinig zout en mineralen
Word je flauw en blijf je hongerig? Zelfs na drie dagen? Eet dan meer zout en zorg dat je je mineralen binnenkrijgt, met name kalium en magnesium. Groene groenten, een goed kalium supplement en mineraalrijk zeezout zijn de beste manieren om een tekort tegen te gaan. Je zult hier echt verschil in merken!
3. Te weinig voeding voor je darmflora
En dan bedoel ik groenten en resistent zetmeel die de gunstige bacteriën in je darmen voeden. Een misconceptie over het ketogeen dieet is, dat men alleen maar spek en boter eet. Dat is zeker niet het geval! Groenten en resistent zetmeel moeten een belangrijk en groot onderdeel van het voedingspatroon zijn om te voorkomen dat je darmflora uithongert. De juiste bronnen van resistent zetmeel verhogen de bloedsuikerspiegel niet en hebben daarom niet of nauwelijks effect op ketosis.
Voor wie is het geschikt en voor wie niet?
Veel mensen kunnen dus baat hebben bij een ketogeen dieet. Als therapeutisch dieet bij verschillende (serieuze) aandoeningen is het zeker de moeite waard om dit met een therapeut of arts te bespreken. Ook als je veel gewicht kwijt moet raken, kun je een keto dieet overwegen.
Als je zwanger bent, wilt worden of een kindje aan de borst hebt, moet je dit dieet niet doen. Ook als je bepaalde medicatie gebruikt, moet je eerst overleggen. Heb je ondergewicht of een geschiedenis van eetproblemen? Beter is het dan om niet een streng dieet als deze aan te gaan. Uiteraard is het ook niet voor kinderen bedoelt. Zo lang de boel nog groeit en ontwikkelt, is geen enkel streng beperkend dieet een goed idee tenzij dit om medische redenen met de juiste begeleiding gebeurt.
Heb je Diabetes type-1, ben je een duursporter of menstrueer je onregelmatig? Ook dan is een ketogeen dieet niet voor jou.
Heb je kanker, ben je in remissie of wil je het voor zijn om wat voor reden dan ook? Dan is het programma van Het Betere Eten een aanrader. Dit is een vorm van keto dieet, speciaal ontwikkeld om je immuunsysteem te ondersteunen tijdens behandelingen tegen kanker. Klik hier voor meer informatie.
Conclusie
Een ketogeen dieet kan gezien worden als een soort wondermiddel. Ik zie het zelf meer als een therapeutisch dieet, dan een levensstijl. Afvallen gaat in de meeste gevallen erg goed met dit dieet, maar omdat het je zo enorm beperkt in wat je kan eten, is het meer een manier om je een soort kickstart te geven dan als levenslang dieet aan te nemen.
Maar als je met gezondheidsklachten loopt, kun je dit dieet overwegen en bespreken. Er wordt aardig wat onderzoek naar gedaan dat de voordelen aantoont. Schuif het daarom dus niet terzijde als zijnde een mode-verschijnsel. Ik vind het keto dieet wel degelijk iets meer dan dat.
Heeft iemand van jullie ook ervaring met dit dieet? Deel het hieronder!
Andries zegt
Kalium supplementen zijn gevaarlijk en mogen daarom maar maximaal 3% van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid bevatten. Het is dus geen goed advies om kalium supplementen te nemen. Beter is veel om dingen te etend ie veel kalium bevatten. Overigens kalium wordt ook wel vaak potassium, de Engelse naam, genoemd.
Marjolet zegt
Goedemorgen,
Is dit ongeveer dezelfde methode als grip op koolhydraten GOK Yvonne Lemmers. ?
Geweldige site van je Heleen ik vol je al jaren.!
Mvg.
Marjolet
Esther zegt
Fijn allemaal, dank je wel
Esther zegt
Dag Heleen,
Interessant dit. Ik had inderdaad de misconceptie dat nadruk meer op proteïne lag en eieren met spek enzo.
Ik wil dit voor mezelf doen maar idd wel met voldoende groenten enzo. Kun jij me naar een goede site dirigeren waar ik bijvoorbeeld een dagmenu ( of wat eet jij op zo’n dag?) en een lijstje wat je wel en niet mag hebben? Ik kan me er nog te weinig bij voorstellen.
Heleen Quantrill zegt
Hey Esther,
Ja, dat dacht ik ook altijd tot m’n man zich er in ging verdiepen. Blijkt het toch iets genuanceerder te zijn! Het boek ‘Keto Dieet’ van Martina Slajerova kan ik je van harte aanbevelen! Lekkere recepten en veel tips. Ik denk dat je daar wel veel aan zal hebben 🙂
Groetjes!
Heleen
Esther zegt
Dank je
Cecile zegt
Er is ook een app van haar, te vinden onder diet doctor eat. Met veel recepten!
Hillie zegt
Je kan ook kijken op de site the new food van Matty Barnhoorn. Zij heeft bijv o.a. een startersgids. Of op de site van Daniel Muller.
Hillie zegt
Je kan eventueel.ook lezen over optimaal ketogeen leven (OKL). Daar is ook een Facebook groep van.