Ontstekingen zijn een natuurlijke reactie en onderdeel van ons immuunsysteem. Er is een verschil tussen acute en chronische ontstekingen en die vragen allebei dus een andere aanpak. Met name bij chronische ontstekingen is het van belang dat het lichaam van binnenuit op een natuurlijke manier ondersteund wordt. En hiervoor zijn veel verschillende stoffen die ingezet kunnen worden.
Wat is een ontsteking?
Maar eerst even een korte uitleg van wat een ontsteking nu precies is.
Acute Ontsteking
Stel je even voor wat er gebeurt wanneer je je vinger snijdt: Het wordt dik en rood en warm. Dit is de reactie die je lichaam geeft wanneer er witte bloedcellen naar de plek toegestuurd worden om te voorkomen dat er een infectie ontstaat. Of wanneer je je enkel verzwikt of je brandt, dan vindt er een soortgelijke reactie plaats. Antilichamen en cytokines – een eiwit dat betrokken is bij celsignalering – worden aangemaakt om je immuunsysteem ‘aan te zetten’ en te triggeren om aan het werk te gaan. Het dik worden van een beschadigde plek is de reactie op dit proces en in dit geval is dat goed en gezond. Dit is acute ontsteking. Chronische ontsteking is een heel ander verhaal.
Chronische Ontsteking
Chronische, of langdurige ontsteking ontstaat wanneer de aanmaak van cytokines blijft plaatsvinden lang nadat het eigenlijke probleem is aangepakt. Zo blijft het immuunsysteem dus actief en alert terwijl dat dus niet per sé nodig is. Vergelijk het met veenbranden die eindeloos ondergronds door blijven gaan en niet te blussen zijn. In sommige gevallen kan een langdurig getriggerd immuunsysteem omzetten in een auto-immuunziekte (AI).
Waarom het zo belangrijk is om dit te weten, is omdat chronische ontstekingen de wortel zijn voor heel veel ‘Westerse’ aandoeningen. Hart- en vaatziekten, diabetes, kanker en Alzheimer’s. En wat denk je van bekende langdurige ontstekingen als reuma, darmontstekingen en artritis?
Mogelijke Symptomen
Vaak zijn vage en langdurige klachten die men heeft een teken van een chronische ontsteking. Dit zijn dan vaak kenmerkende symptomen:
- Langdurige pijn aan gewrichten of spieren,
- Allergieën of astma,
- Hoge bloeddruk,
- Hoge bloedsuiker,
- Hoog cholesterol (LDL hoger dan 140),
- Maagzweren, aften in de mond,
- Prikkelbare darm, andere spijsverteringsklachten,
- Vermoeidheid,
- Chronische huidklachten,
- Depressie,
- Overgewicht, met name rondom de buik, het zogenoemde zwembandje,
- Hoge homocysteïne bij bloedonderzoek.
Wat veroorzaakt Chronische Ontstekingen?
Roken, obesitas, een zittend bestaan hebben, chronische stress en alcohol misbruik kunnen allemaal chronische ontstekingen veroorzaken. Maar voedingspatroon is ook een biggie: Veel bewerkt voedsel, geraffineerde koolhydraten, suiker, sterk bewerkte plantaardige olie, bewerkt niet-biologisch vlees en frituur dragen allemaal bij aan chronische ontstekingen. Het kan ook zo zijn dat je intolerant bent voor bepaalde voedingsmiddelen als eieren of melk. Blijf je deze eten dan kan dit ook ontstekingen in de hand werken. Dit varieert uiteraard per persoon.
Hoe ga je Chronische Ontstekingen tegen?
De beste plek om te beginnen is bij je vork. Verwijder alle bovenstaande producten uit je voedingspatroon en zorg voor veel, heel veel, verse groenten. Probeer minstens de helft, maar liever driekwart van wat je dagelijks eet groenten te zijn. En eet de regenboog. Veel kleuren betekent veel verschillende bioflavonen!
Wees matig met vlees, maar kies liever voor wilde zalm, vlees van beesten en vogels die zo’n beetje het hele jaar door buiten rondlopen en eieren van biologische kippen. Voeg ook walnoten, chiazaad en rood fruit toe vanwege hun hoge antioxidanten gehalte. Kurkuma, olijfolie en groene thee zijn ook bekende ontstekingsremmers: gebruik ze royaal!
Let op je stress! Zorg voor een goede nachtrust (hoogste prioriteit van alle!), beweeg, kijk of je wat af kan vallen en beperk de blootstelling aan chemische stoffen zoveel mogelijk. Rook uiteraard niet en drink geen alcohol of beperk het tot een glaasje rode wijn van tijd tot tijd.
Vast van tijd tot tijd. Vasten activeert ontstekingsremmende processen in het lichaam. Lees meer over vasten, hier.
Suppletie
Suppletie kan heel nuttig zijn bij het aanpakken van chronische ontstekingen. Hieronder vind je de meest voorkomende en best onderzochte stoffen:
Kurkuma
Uiteraard staat kurkuma bovenaan. In feite gaat het om curcumine, de actieve stof in kurkuma. Lees hier meer. In combinatie met piperine heb je een krachtig supplement in huis.
Groene Thee
Groene thee lijkt wel een wondermiddel en is erg goed bij ontstekingen. Lees hier verder…
PEA – Palmitoylethanolamide
Leuk woord voor galgje! Deze lichaamseigen stof is een krachtige ontstekingsremmer en pijnstiller. Lees het artikel in de link. Als supplement kun je het hier bestellen.
MSM – methylsulfonylmethaan
Nog zo’n mooi woord. Probeer het vandaag eens in een zin te gebruiken! MSM wordt ingezet specifiek bij ontstekingen in de gewrichten. Vaak in combinatie met chondroïtine.
Groenlipmossel extract
Groenlipmosselextract is een erg krachtige én veilige ontstekingsremmer. Het is een natuurlijk alternatief voor NSAID’s (ibuprofen en dergelijke). Groot voordeel ten opzichte van andere visolie supplementen: je hebt er beduidend minder van nodig.
Conclusie
Bij chronische ontstekingen gaan voeding, leefwijze en suppletie hand in hand. Op deze manier pak je de oorzaak van een chronische ontsteking namelijk aan, in plaats van hem te onderdrukken. Veel artsen schrijven erg makkelijk ontstekingsremmers en steroïden voor die zelf met een keur aan bijwerkingen komen.
Let op: Bouw je medicatie nooit zomaar af! Zorg eerst dat je lichaam sterk is en bouw daarna in overleg met je arts de medicatie af. En neem geen supplementen als je al medicatie gebruikt. Er kunnen contra-indicaties voorkomen die de werking van het medicijn tegen gaan. Overleg dit ook eerst met de huisarts.
Maar in veel gevallen is een chronisch ontstekingsbeeld wel op te lossen of in ieder geval beter beheersbaar te maken. Neem hiervoor een goede therapeut in de arm (of je huisarts als die daar voor open staat) die je kan begeleiden en regelmatig dingen kan checken om je voortgang bij te houden. Mijn advies: laat je niet te makkelijk wijsmaken dat je niks kunt doen wanneer je met een chronische ontsteking rondloopt. Bekijk al je opties eerst!
Regina zegt
Mooie site, duidelijk en overzichtelijk… ik zal met regelmaat de tips doorlezen.
Kan ik ook vragen stellen?
Heleen Quantrill zegt
Hallo Regina,
Bedankt voor je compliment! Je kunt zeker ook vragen stellen. Als je dit via het contactformulier doet, zie ik ze sneller!
Groeten,
Heleen