25 Smaakmakers zonder Pakjes of Zakjes

Wanneer je besluit dat het nu echt mooi is geweest en je je voedingspatroon radicaal omgooit, zijn pakjes en zakjes één van de eerste dingen die er uit gaan in het algemeen. Pakjes en zakjes staan zo’n beetje voor alles wat bewerkt en ongezond is vanwege hun samenstelling en ingrediënten. 

Maar zonder die pakjes en zakjes kan het behoorlijk lastig zijn om wél die lekkere smaak aan je maaltijden te krijgen. Over smaak valt te twisten, maar naast het gemak van het opentrekken van een pakje, levert zoiets ook een vertrouwde smaak waar je gewend aan raakt. Zeker als je nog met anderen in je gezin te maken hebt die zo’n overstap sowieso al lastig vinden, is het dus zaak dat het eten gewoon lekker blijft smaken. En beter nog: dat je vernieuwde smaakmakers eigenlijk beter smaken dan al die pakjes en zakjes!

Definitie Pakjes en Zakjes

Mijn definitie voor pakjes en zakjes zijn de kant-en-klaar mixen voor bijvoorbeeld nasi, macaroni en allerlei andere gerechten. Ze bevatten over het algemeen veel ingrediënten, en de eerste vijf ingrediënten zijn meestal zout, suiker, vetten en smaakversterkers. Er zijn uitzonderingen op deze regel, maar die zijn precies dat: uitzonderingen. Fair Trade Original is zo’n merk en ook Patak’s gebruik ik van tijd tot tijd. Hoewel deze merken geen smaakversterkers en dergelijke gebruiken, zit hier (in sommige) producten wel suiker. Handig dus als je echt even krap in de tijd zit, maar voor regelmatig gebruik is het beter om gewoon zelf een kruidenkastje te hebben en wat trucjes te kennen om je eten lekker te laten smaken. En die trucjes wil ik vandaag met je delen!

25 Gezonde Smaakmakers

1. Gekarameliseerde uitjes. Langzaam gebakken uitjes zijn heerlijk zacht en hebben een zoete karamelsmaak. Heerlijk bij een stukje vlees of door de jus. 
2. Truffelolie. Een flesje olijfolie met geschaafde truffels is een ongelofelijk lekkere smaakmaker over een zachtgekookt eitje of rucola salade. 
3. Gebakken champignons. Bepaalde etenswaren hebben een umami smaak van nature. Maak daar gebruik van! Gebakken champignons is daar een voorbeeld van. Over de boontjes of broccoli of met de gekarameliseerde uitjes. 
4. Tomatenpuree. Ook zo’n umami smaakmaker. Een eetlepel tomatenpuree door het vleesnat of de pastasaus geeft een geconcentreerde tomatensmaak die je smaakpapillen wakker maakt. 
5. Herbamare. Dit zout van Dr. Vogel hebben wij standaard op de tafel staan. Ik hoop het bij Holland&Barrett als het in de aanbieding is. Tip: ze hebben ook een laag-sodium variant. 
6. Geroosterde knoflook. Klik hier voor het recept. Geroosterde knoflook is mild-zoet van smaak en heerlijk door wat mayonaise als dip of bij kip uit de oven. Of roer door courgetti met wat geraspte kaas voor een simpel ‘pastagerecht’. 
7. Zelfgemaakte jus. Is niet moeilijk. Klik hier voor het recept. Tip: maak een grotere hoeveelheid en vries in. 
8. Bouillon. Gebruik bouillon in plaats van water om iets in te koken of een saus mee te verdunnen. Extra smaak en voedingswaarde. Klik hier voor een recept. 
9. Ansjovis. Hmmm, ansjovis is zo’n beetje de krachtigste umami smaak die er is. Tip: niet ruiken, maar proeven ;). Eén visje is genoeg om een pastasaus te verrijken. Vermaal er twee of drie (met de zijkant van je mes) om een pan erwtensoep tot leven te wekken. Vissaus is gemaakt van ansjovis en de ‘shortcut’ hiervan. Maar let wel op: de meeste vissaus bevat ook suiker. 
10. Kruidenolie. Maak je eigen olijfolie met een smaakje door takjes rozemarijn, peperkorrels of knoflook in een fles met olijfolie te doen. Na een week zit de smaak er goed in. Lekker over salades of om groenten na het koken mee te verrijken. 
11. Zout. Goed gebruik van zout geeft de smaken een lift en het gerecht wordt er smaakvoller door. Kies voor ongeraffineerd zout en voeg liever na het koken wat extra toe, dan teveel tijdens het koken. 
12. Gerookt zeezout. Die rooksmaak vinden veel mensen erg lekker. En met gerookt zeezout heb je dat binnen een handomdraai voor elkaar. Lekker bij gerechten die je ook op de barbecue of in de rookton zou maken. 
13. Sojasaus of Coconut Aminos. Twee verschillende producten, maar met eenzelfde smaak. Er is goeie sojasaus op de markt, maar als je echt liever geen soja eet, zijn coconut aminos een uitkomst. Zoek hiernaar online of koop bij Holland&Barrett. 
14. Kokosbloesemsuiker. Ik ben terughoudend met het gebruik van suiker, maar in sommige gevallen kan het een gerecht net dat beetje extra geven. Kokosbloesemsuiker is nauwelijks bewerkt en heeft een heerlijke melasse-achtige smaak. Gebruik mondjesmaat, bijvoorbeeld een theelepel in de tomatensaus. Je tieners zullen deze toevoeging waarderen. 
15. Gember. Gember geeft warmte en pit zonder de mond te branden. Zowel in zoete als hartige gerechten erg lekker. 
16. Citroengras. Citroengras bewaar je in de vriezer. Maal voor gebruik fijn in een stamper en roerbak mee in Aziatische gerechten. Geloof me, doen! 
17. Appelcider azijn. En laten we het zuur niet vergeten! Na zoet en zout, is zuur ook een erg lekkere smaakmaker. Appelcider azijn is fris van smaak. Lekker op witte vis, aardappels en salade. 
18. Balsamico azijn. Meer stroperig en zoeter van smaak, balsamico is erg lekker over de wat ‘zwaardere’ gerechten en groenten die meer body hebben. Tip: reduceer balsamico en gebruik het als decoratie op het bord. Balsamico kan ook bij rood fruit gebruikt worden. Verras jezelf!
19. Geroosterde kokos. Vlokken of rasp, dat maakt niet uit. Even roosteren in een droge pan en daarna in een luchtdichte doos bewaren. De smaak van geroosterde kokos is erg smakelijk over zoete gerechten of ontbijt. 
20. Pijnboompitten. Ook even kort roosteren in de pan. Crunch en smaak over elk gerecht. 
21. Parmezaanse kaas. Of pecorino als je liever geen koemelk nuttigt, maar schapenmelk geen probleem vindt. Dit is ook een typisch umami product. Rasp wat over je gerecht voordat je het serveert en het versterkt de smaken zonder onnatuurlijke toevoegingen. Let op: Sommige mensen zijn echt heel gevoelig voor MSG, zelfs de natuurlijke variant. Wees hier dus terughoudend mee als je merkt dat je hoofdpijn of hartkloppingen krijgt hiervan. 
22. (Zure) room. Een gerecht lekkerder laten smaken doe je met vet. Het mondgevoel vertelt je hersenen dat dit eten lekker is en goed smaakt. Zure room door groenten of de saus roeren is een perfecte manier om dit effect te krijgen. 
23. Mayonaise. Zelfgemaakte mayonaise smaakt heul anders dan die uit de winkel. Je kan tegenwoordig wel mayonaise zonder suiker in de winkel krijgen, maar met milde olijfolie, een ei, zout en azijn maak je voor veel minder geld een prima mayonaise. Erg lekker bij zelfgemaakte patat en een lekker biefstukje 🙂 
24. Chilipoeder. Naast zout, zoet en zuur heeft pittig ook zijn plek in de keuken. Je kan zelf bepalen hoeveel je wilt toevoegen, maar een beetje extra hitte aan de jus, tomatensaus of curry geeft een volle smaak. Experimenteer hiermee!
25. Chili-olie. Liever geen poeder toevoegen tijdens het koken, maar hou je wel van pit? Chili-olie is dan een uitkomst. Te koop bij toko’s of zelf te maken door chilivlokken aan een flesje olijfolie toe te voegen en een week te laten staan. 

Jullie tips

En jullie? Hebben jullie nog leuke tips om je eten op smaak te brengen zonder het gebruik van pakjes en zakjes?

Een leuk boek om te lezen over smaakcombinaties is De Smaakbijbel van Niki Segnit. Hier staan zo mogelijk alle smaakcombinaties in die je maar kunt bedenken.